"Nev'-i insanın, hususan Avrupa'nın mağrur ve cebbarları, bilhâssa birisi, kuvvet ve gınaya ve paraya istinad ederek firavunane bir tuğyana girdiklerinden,.." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Harb-i Umumî neticelerinden hem âlem-i insaniyet hem âlem-i İslâmiyet çok zarar gördüler. Nev-î insanın, hususan Avrupa’nın mağrur ve cebbarları, bilhassa birisi, kuvvet ve gınâya ve paraya istinad ederek firavunâne bir tuğyana girdiklerinden, o hususî insanlar nev-î beşeri mesul ediyor, diye 'insan' ism-i umumîsiyle tabir edilmiş."(1)

Burada bahsedilen harbi umumi Birinci Dünya Savaşı ve neticeleridir.

Birinci Dünya Savaşının belli başlı vahim neticeleri şunlardır:

- Osmanlı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalandı; Çarlık Rusya’sı yıkıldı.

- Barış antlaşmalarında milliyetçilik prensibine dikkat edilmemesi, azınlık meselesinin ortaya çıkmasına sebep oldu.

- Komünizm, faşizm, nazizm gibi demokratik olmayan, totaliter rejimler ortaya çıktı.

- Menfi milliyetçilik güçlendi ve ulusal devletlerin kuruluşu hızlandı.

“Bilhâssa birisi, kuvvet ve gınaya ve paraya istinad ederek firavunane bir tuğyana girdiklerinden” ifadesi ile işaret edilen ülkenin İngiltere olduğunu anlıyoruz. Zira Birinci Dünya Savaşında baş aktör, baş zengin ve baş sömürgeci İngiltere ve onun emperyalist liderleri idi.

(1) bk. Şualar, Birinci Şuâ.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü