"On beş müslim, on beş gayr-ı müslim farz edilerek, birbiri ardına dizilince bunlara yapılacak her kur’ada gayr-ı müslime isabet etmesi matluptur. Nasıl taksim edilir?" İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Üstad Hazretleri burada on beş Müslim ile on beş gayrı Müslim’in kuradan çıkma ihtimalini ve bu hesaba göre nasıl bir paylaştırma yapılırsa sürekli gayri Müslime isabet edeceğini değerlendiriyor.

Üstad Hazretleri bu hesaplamada ilk önce yüz yirmi dört ihtimali hesap ediyor, daha sonra kendi zihni kuvveti ile bunu bin beş yüze çıkarıyor. Zaten rakam ziyadeleştikçe, ihtimaller de ziyadeleşir ve zihnin işin içinde çıkma oranı o derece düşer. Üstad Hazretleri "gayri Müslim sayısı beş yüze çıkarsa, ihtimal sayısı da o derece artar ve iki yüz elli bin olası vaziyet olur" diyor. Üstad Hazretleri bu iki yüz elli bin olası durumu bir risale halinde kaleme almış ve Tahir Paşa'ya göstermiştir. Bu da onun ne derece bir dahi olduğunu gösteriyor. Daha sonra çıkan bir yangında o risale kaybolmuştur.(1)

Bu hesaplamaların detayları elimizde mevcut olmadığı için, teferruatlı bir malumat vermek mümkün değildir. Bu sebeple bu hesaplamayı en müşkül ihtimal hesaplamalarından birisi şeklinde anlayabiliriz.

(1) bk. Tarihçe-i Hayat, İlk Hayatı.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü