"Pek az bir şeyle çok işleri görmek, pek küçük bir şeyle pek büyük vazifeleri gördürmeyi âdet etmiştir." Mesela karaciğerin yüzlerce vazifesinin olması, vahdete nasıl delil oluyor?
Değerli Kardeşimiz;
Az bir şeyle çok şeyler gördürmek, bin kişinin yapacağı bir işi, bir kişi ile yaptırmak harikulade bir hadisedir. Allah her bir eseri ve icraatı ile kâinatın her tarafında vahdet bayrağını dikiyor, kudretini ve ehadiyetini ilan ediyor.
Basit bir karaciğerin -tıbbın ifadesine göre- dört yüz ayrı vazifeyi aynı anda ifa etmesi büyük bir mucizedir. Mucizeyi yapmak da Allah mahsustur ve vahdetin en bariz bir delilidir. Ayrıca karaciğer bütün vücudun -âdeta- işlerini görmekle şu ders verilmiş oluyor:
Bu karaciğeri yapan ve ona vücutla ilgili yüzlerce işleri yaptıran kim ise, işte o zat vücudun da sahibidir.
Bir ehl-i ilim karaciğerle alakalı şu malumatı nakletmektedir:
Bir karaciğer hücremiz yaklaşık 200 trilyon atom ihtiva ederken, 10 milyon civarında ribozom bulundurur. 2.000 civarında da enerji santrali olan mitokondri taşır. Ayrıca hücre içine giren yabancı maddelere karşı hücreyi korumak için lizozom adı verilen organelleri de ihtiva ederler.
Hücre içine madde giriş çıkışı kontrol altındadır. Hücre zarında lipid (yağ) tabakası olduğundan glukoz gibi polar moleküller hücre içine kendi başlarına giremezler. Reseptör proteinler aracılığıyla girerler (cazibe). Hücre içinde yapılıp dışarı çıkması gereken moleküller de benzer mekanizmalarla çıkarlar (dafia). Hücre içine giren moleküller, hücrenin enerji veya ham madde ihtiyacına göre hücre içinde şekillenirler: Amino asitler protein yapısına girer, glukoz karaciğerde glikojen halinde depolanır vs. (musavvire). Bazı hücreler belirli zamanlarda bölünür (müvellide).
Ortalama olarak bir insandaki kılcal kan damarlarının toplam uzunluğu yaklaşık 40.000 kilometredir. Kılcal kan damarları dışındaki diğer damarların uzunluğu da toplamda 60.000 kilometreyi bulmaktadır. Bu damarlar vasıtasıyla her hücreye ulaşılır. Kanda bulunan maddelerin hücre içine taşınması hücre yüzeyindeki reseptörlerle mümkün olur. Bu yüzden her hücre kanla sürekli temas sağlar.”
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
