Şemsin sûrî hareketlerinden kasıt nedir? "Eğer eşya müteaddit sânilere, esbaplara isnat edilse, imtina derecesinde bir suubet, bir müşkülat ortaya düşer." Kısmı ile birlikte açar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

"...Eğer bütün eşya tek bir Zata isnad edilse, vücub derecesinde bir suhulet, bir kolaylık peyda eder. Eğer eşya müteaddit sânilere, esbaplara isnat edilse, imtina derecesinde bir suubet, bir müşkülat ortaya düşer."(1)

Vücub; varlığı vacib (zaruri-mecburi) olma; imtina ise, varlığı mümteni’ (imkânsız) olma demektir. Buna göre, “Vücub derecesinde suhulet” eşyanın yaratılışının Allah’a isnad edilmesinde son derece kolaylık olduğuna; "imtina’ derecesinde suûbet" ise yaratılışın maddeye veya tabiata isnad edilmesinin yine imkansız derecesinde zor olduğuna işaret eder.

"Güneşin sûrî hareketi" tabiri, Güneş'in bilinen ve ilmî akışını ifade ediyor.

Yakın bir zamana kadar insanlar dünyayı sabit, güneşi ise onun etrafında dönüyor zannettiler. Sonra Kopernik ile başlayan süreçte ilim adamları Güneş’in sabit bir şekilde durduğunu, Dünya'nın ise onun etrafında döndüğünü zannettiler. İlimde inkılab sayılan bu keşif çok mühimdi, ama Güneş'in hareketsiz olduğu fikri doğru değildi.

Daha sonra gelişmiş teleskopların sayesinde ve astronomi ilminin ilerlemesi sayesinde güneşin de hareket ettiği, Dünya'nın hareket eden Güneş’in etrafında döndüğü anlaşıldı.

Halbuki Güneş’in bu şekilde hareketi Kur’an’da 1.400 yıl önceden beyan edilmişti. Yasin Suresi’nin 38. ayeti, Güneş'in bir hedefe doğru akıp gittiğini şöyle beyan ediyor:

"Güneş, kendisi için belirlenen yerde akar (döner). İşte bu, azîz ve alîm olan Allah'ın takdiridir." (Yasin, 36/38)

1) bk. Mektubat, Üçüncü Mektup.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü