“Ruh ise, tahrip ve inhilâle maruz değil. Çünkü basittir; vahdeti var. Tahrip ve inhilâl ve bozulmak ise, kesret ve terkip edilmiş şeylerin şe’nidir." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Birçok maddeden teşekkül eden bir şey, zamanla bozulmaya ya da dağılmaya mahkûmdur. İnsanın bedeni de yüzlerce elementten meydana geldiği için, belli bir fıtrî ömrü vardır; ölür ve dağılır. Ama tek ve basit olan bir madde; dağılmaya ve bozulmaya elverişli değildir. Ruh, basittir yani terkip değildir; vahdeti olduğundan tahripten, bozulmaktan, dağılmaktan ve inhilâlden mahfuzdur.

Basit; terkip olmayan demektir. Hepimizin bildiği gibi su bir terkiptir, ama onu meydana getiren oksijen ve hidrojen basittirler. Farklı şeylerden bir araya gelmeyen, tek bir şey olan yapı, mürekkebin tersi mânâsındadır. Parçalanıp dağılmak ise terkibin aslında vardır. Ruh, parçalanmaz, bölümlerine ayrılmaz. Ruhta, akıl, hayal, hafıza gibi nice hisler ve latifeler bulunmakla birlikte bu kesret içinde ruhun vahdeti vardır. Yani bunlar bedenin organları gibi ayrı ayrı şeyler olmayıp, hepsi ruhta vahdete ermişlerdir. Bunları ruhtan ayrı düşünmek mümkün değildir. Demek ki, ruhun yapısında ebediyete uygun bir vaziyet vardır.

Ruhun sahip olduğu akıl, hayal, hafıza, vicdan, sevgi, korku gibi duygular ve latifeler bedenin hücreleri yahut o hücrelerin atomları gibi değillerdir. Yani, ruh onların bir araya gelmesiyle ortaya çıkmamıştır. Ruhta bütün bunlar mevcuttur, ama basit olarak, yani terkip şeklinde değil.

Bedenimizden misâl verecek olursak, organlarımızın bir araya gelmesiyle bedenimizin varlığı tahakkuk eder. Bu organlardan birisini meselâ, böbreği, safra kesesini çıkarsanız veya insan kaza geçirerek bir kolunu veya ayağını kaybetse, o noksanlıklarla birlikte varlığı yine devam eder. Ama ruh böyle değildir, ruhtan meselâ, hafızayı, sevgiyi, korkuyu çekip alamazsınız. Bunlar ruhun bölümleri veya organları gibi değillerdir; hepsi bir şeydir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü