"Senin bir nevi mahzenciklerin olan kendi kalbine ve dimağına ve cesedine ve midene ve bahçene ve zeminin çiçeği olan bahara ve ondaki çiçeklere ve meyvelere bak..." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Allah, kâinatta isim ve sıfatlarının manasını ve hükmünü gösterecek sayısız âlemler yaratmış, nihayetsiz ikram ve ihsanlar yerleştirmiştir. Lakin bu âlemleri açacak ve içindeki ikram ve ihsanları tadacak ve istifade edecek anahtarlar lazımdır. Bu anahtarlar ise insanın fıtratına, ruhuna ve bedenine takılan duygu ve cihazlardır.

İnsandaki bu hissiyat ve cihazlar olmadan o âlemler açılmaz, ihsan ve ikramlar tadılamaz. İhsan ve ikramlar tadılmadan da Allah’ın isim ve sıfatları anlaşılmaz. Yani Allah’ın tanınması insandaki bu anahtar mahiyetindeki hissiyat ve cihazlar ile mümkündür.

Mesela, dilimizdeki tat alma kuvvesi bir anahtardır. Bütün yiyecek ve içecekler de bu anahtarın açacağı bir âlemdir. Bu âlemde manasını ve hükmünü gösteren ilahî isimler de Rezzak, Kerim, Muhsin, Mün’im gibi isimlerdir. Elma, armut, üzüm, kavun, karpuz gibi ihsan ve ikramlar ancak tat alma kuvvemiz ile tadılabilir.

Yine manzaralar, şekiller ve renkler ayrı âlemdir, göz ise bu âlemleri açan bir anahtardır. Musavvir, Basîr ve Munazzım gibi isimler de bu âlemde hükmünü ve manasını gösteren isimlerdir. Misalleri çoğaltmak mümkündür.

İnsanda akıl, kalb, ruh ve bunlara mebni sayısız hissiyat ve cihazlar vardır. Bu hissiyat ve cihazların her birisi ayrı ayrı âlemleri açan bir anahtar hükmündedir. İnsan da Allah’ı bu duygu ve cihazlar ile tanıyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü