"Şu dar-ı dünyada, camid ve şuursuz ve hayatsız maddeler, orada şuurlu hayatdardırlar..." Üstad Hazretleri böyle olacağını hangi kaynağa dayanarak söylüyor olabilir?

Değerli Kardeşimiz;

"Evet, وَمَا هٰذِهِ الْحَيٰوةُ الدُّنْيَاۤ اِلاَّ لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَاِنَّ الدَّارَ اْلاٰخِرَةَ لَهِىَ الْحَيَوَانُ ["Bu dünya hayatı bir oyun ve oyalanmadan başka bir şey değildir. Asıl hayata mazhar olan ise âhiret yurdudur." (Ankebut, 29/64)] sırrınca, şu dâr-ı dünyada camid ve şuursuz ve hayatsız maddeler, orada şuurlu, hayattardırlar. Buradaki insanlar gibi orada da ağaçlar, buradaki hayvanlar gibi oradaki taşlar, emri anlar ve yapar. Sen bir ağaca desen, 'Filan meyveyi bana getir.'; getirir. Filan taşa desen, 'Gel!..'; gelir. Madem taş, ağaç bu derece ulvî bir suret alırlar. Elbette, ekl ve şürb ve nikâh dahi, hakikat-i cismaniyelerini muhafaza etmekle beraber, cennetin dünya fevkindeki derecesi nisbetinde, dünyevî derecelerinden o derece yüksek bir suret almaları iktiza eder."(1)

Üstad Hazretleri bu tespitlerini yukarıda mealini vermiş olduğumuz ayete dayanarak söylüyor. Yukarıda takdim etmiş olduğumuz kısım da bu ayetin ince ve latif bir tefsiri mahiyetindedir. Madem hakiki ve kararlı hayat ahirette olacak, öyle ise oradaki bütün unsurlar bu hayattan nasibini alacaklardır.

Bitki ve hayvanların maddi kalıpları bu dünya hayatında toprak olmuş olsa bile, o kalıpları teşkil eden zerreler yok olmuyorlar. Onlar da bir şekilde ebedî hayata mazhar olacaklar, bunu hikmet-i ilahi iktiza eder.

Bir şeyi bir gaye için yaratıp o maksada erişmeden, o şeyi yok etmek israf olur. Dünyayı ahiretin tarlası olarak yaratıp, ahirete münasip bir şekilde tanzim etmek, sonra da onu, yokluk ile heba etmek ilahi hikmet ile asla bağdaşmaz.

Bir askeri doyurmak için on tonluk kazan yapılsa ve milyarlarca liralık harcamalar yapılsa, bu hikmete ve iktisada zıt olur. Bir asker için bu kadar yatırım yapılmaz. Şayet yapılmışsa bundan bir ordunun teşekkül ettirileceği anlaşılır. Aynı şekilde Allah dünya için nice masraflar etmiş, her şeyi çok hikmetli yaratmış. Bu ise ahiretin varlığını gösterir. Aksi hâlde her şey hikmetsiz olur. Sonsuz inayet ve kerem sahibi olan Zat-ı Zülcelâl’in varlıkları yokluk kuyusuna atması inayet ve kerem ile bağdaşmaz.

1) bk. Sözler, Yirmi Sekizinci Söz.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü