"Teveccüh-ü nâsı mürâât eden, ihlâs-ı tâmmı bulamaz." Buradaki "Tam ihlas" ne demektir, ihlasın dereceleri var mı?

Değerli Kardeşimiz;

"Hırs, ihlâsı kırar, amel-i uhreviyeyi zedeler. Çünkü, bir ehl-i takvânın hırsı varsa, teveccüh-ü nâsı ister. Teveccüh-ü nâsı mürâât eden, ihlâs-ı tâmmı bulamaz. Bu netice çok ehemmiyetli, çok câ-yı dikkattir..."(1)

İhlâs, saf ve temiz, içten, riyasız, samimi sevgi ve bağlılık manalarına gelir.

İhlâs yapılan her işte ve bilhassa ibadetlerde sadece Allah’ın rızasını gözetip, gösteriş, riya, hile ve desiseden sakınmaktır.

İhlâs, kişinin icra ettiği ibadetlerini ancak Allah’ın havl ve kuvvetiyle yaptığını bilmesidir. İnsan böylece yaptığı ibadetlerine güvenmekten, gururdan ve şirki hafi olan riyadan kurtulmuş olur. Çünkü bütün iyilikler ve güzellikler Allah’tandır. Kusur ve noksanlık ise insanın nefsindendir.

Nasıl ki iman ve amelde nihayetsiz dereceler varsa, aynı şekilde ihlasta da birçok mertebeler vardır.

İhlas; ilim ve amelin bir neticesi olduğu için, insanın ilim ve ameli ne kadar kuvvetli ve parlak ise, ihlası da o derece kuvvetli ve parlak olur.

(1) bk. Lem'alar, On Dokuzuncu Lem'a.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü