"Tezkiyesiz nefs-i emmaresi bulunmak şartıyla, kendi nefsini beğenen ve seven adam başkasını sevmez. Eğer zahirî sevse de samimi sevemez." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"Tezkiyesiz nefs-i emmaresi bulunmak şartıyla kendi nefsini beğenen ve seven adam, başkasını sevmez."
Terbiye edilmemiş ham bir nefis emmaredir. Nefs-i emmâre, şiddetle ve daima kötülüğü emreden ve şehvanî arzulara severek giren nefsin süfli bir mertebesidir. İnsana kötülüğü ve bayağı şeyleri emreden en büyük düşmandır. Aynı zamanda insanın terakki ve kemaline hem en büyük engel hem de en mühim vesiledir. Zira rakipsiz ve düşmansız terakki ve tekemmül edilemez.
Allah, insanın fıtratına koymuş olduğu istidat çekirdeklerini geliştirip büyütmek için nefsi ona musallat etmiştir. Nefis bu yönü ile çekirdek olan kabiliyetlerimizi ağaç yapmak için bir yardımcıdır. Aynı zamanda en büyük düşmandır. Zira insan nefsine mağlup olursa, bu kez de tedenniye gider.
Nefsini ıslah ve terbiye edememiş birisi sadece kendini sever, kendini düşünür, kendi için mücadele eder ve gerçek anlamda başkasını sevemez.
"Eğer zahirî sevse de samimi sevemez, belki ondaki menfaatini ve lezzetini sever."
Eğer görünüşte sevse de samimi sevemez, belki ondaki menfaatini ve lezzetini sever. Yani sevgisi çıkar ve menfaat odaklıdır. Menfaat için sever, menfaat hatırına sayar, menfaat kesildiğinde de sevgisi ve saygısı da anında biter.
"Daima kendini beğendirmeye ve sevdirmeye çalışır ve kusuru nefsine almaz; belki avukat gibi kendini müdafaa ve tebrie eyler."
Nefsini ıslah edememiş insanlar daima kendini beğenir ve başkalarının da beğenmesi için çabalar. Kendi nefsinde bir noksanlık ve leke görmez veya görmek istemez. Öyle ki avukat gibi nefsini savunur ve onu sürekli temize çıkarmaya çalışır.
Nefsini temize çıkarmak, ona toz kondurmamak, kusurlarını örtmek, hatta bunları faziletmiş gibi göstermek. “...Nefislerinizi temize çıkarmayın..” (Necm, 53/32) ayet-i kerimesi de bize bu manayı ders veriyor.
İlave bilgi için tıklayınız:
- Nefsin tezkiyesi, temizlenmesi nasıl olur?
- Nefsimizi nasıl terbiye ve tezkiye edebiliriz?
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü