"Vücud rüsuh peyda ettikçe, kuvvet ziyadeleşir, az bir şey, çok hükmüne geçer." cümlesini izah eder misiniz? Vücudun rüsuh peyda etmesi nasıl oluyor?
Değerli Kardeşimiz;
Rüsuh; sağlamlık, devamlılık, kararlılık, değişmezlik demektir; rüsuh peyda etmek de kökleşmek, devamlılık kazanmak manasına gelir.
Su havaya göre, toprak suya göre, taş ise toprağa göre daha rasih, daha kuvvetlidir.
Varlıkların kuvvet ve zaaf yönünden muhtelif tabakaları vardır. Nuraniyete yakın olan varlık tabakaları madde ve kesif olan varlık tabakalara nisbetle daha kuvvetli ve kayıtlardan azadedir. Yani varlık tabakaları içinde en zayıf ve kararsız olanı, kesif olan maddi ve cismani tabakadır.
Burada nazara verilen asıl mesele; kuvvetli olan varlık tabakasının kendinden kuvvetsiz olan varlık tabakasında kolay ve zahmetsiz tasarruf etmesidir. Allah’ın varlığı vacib, zati, ezelî, ebedî olduğu, mertebeden, maddeden, zamandan ve mekândan münezzeh ve mukaddes olduğu için, mümkin ve hâdis olan yani sonradan yaratılan bütün varlıklarda çok kolay tedbir ve tasarruf eder.
Allah’ın mahiyeti hiçbir mahiyete benzemez. Allah kâinat cinsinden değildir. Maddeden mücerred ve müberradır. Hiçbir şey Allah’a tesir edip, onu kayıt altına alamaz.
Rütbesi eşit olan askerler, birbirlerine vaziyet verip birbirlerine tesir edemezler. Ama onlardan daha üst bir rütbede olan subay, rahatlıkla onlara vaziyet verir ve istediği yöne hareket ettirir. Buradaki subayın o askerleri istediği gibi hareket ettirmesi ve hiçbir zorlukla karşılaşmaması, mahiyet farklılığına bir misaldir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
