"Vücut âlem-i cismanide münhasır değil" cümlesini izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Vücut, varlık anlamında kullanılıyor ve varlık sadece şu içinde yaşadığımız maddi âlemden ibaret değildir. Varlıkları genel hatları ile ezeli, manevi, ilmi, gaybi, maddi gibi sınıflara ayırabiliriz.

Mesela, ezeli varlık Allah’ın varlığıdır ve varlıklar içinde en sağlam ve en mükemmel varlıktır.

"Yani, onun vücudu zatîdir, ezelîdir, ebedîdir, ademi (yokluğu) mümtenidir (imkânsızdır), zevali muhaldir ve tabakat-ı vücudun en râsihi (vücut tabakalarının en sağlamı), en esaslısı, en kuvvetlisi, en mükemmelidir. Sair tabakat-ı vücut, onun vücuduna nispeten gayet zayıf bir gölge hükmündedir. Ve o derece Vücud-u Vâcib, râsih ve hakikatli ve vücud-u mümkünat o derece hafif ve zayıftır ki, Muhyiddin-i Arabî gibi çok ehl-i tahkik, sair tabakat-ı vücudu evham ve hayal derecesine indirmişler, لاَ مَوْجُودَ اِلاَّ هُوَ demişler. Yani, 'Vâcibü’l-Vücuda nispeten başka şeylere vücut denilmemeli; onlar vücut unvanına layık değillerdir.' diye hükmetmişler." (Mektubat, Yirminci Mektup, İkinci Makam.)

Mesela, basar maddi bir varlığa sahip iken basiret manevi ve ilmi bir varlığa sahiptir. Dünya maddi bir âlem iken, cennet ve cehennem gaybi âlemlerdir yani varlıklardır.

Ruh, kalp, latifeler de maddi varlıkların dışında farklı birer varlık çeşitleridir. Mesela, ruhun varlığı daha nurani daha latif iken cesedin varlığı daha kesif daha maddi bir varlık türüdür.

Varlığı sadece maddi âleme münhasır görmek maddeci bir bakış açısıdır. Ruhlar âlemi, berzah âlemi, misal âlemi, arş, kürsi, cennet cehennem, mana ve emir âlemi vesaire idrakinden aciz kaldığımız çok varlık boyutları vardır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü