"Yüzde yüz ihtimalle, dalâlet ve sefahet, göz önündeki kabir darağacına" Bu ifadelerde yüzde yüz olarak kesin ifade kullanılmaktadır. Fakat başka yerlerde, yüzde bir kurtulma ve helake gitme nisbeti bırakılmıştır. Bu iki farklı ifadeyi nasıl anlamalıyız?

Değerli Kardeşimiz;

Dalâlet ve sefahat, “yüzde yüz” cehennem yoludur. İman ve ubudiyet yolu ise yine “yüzde yüz” cennet yoludur.

Yolların neticeleri yüzde yüz ile ifade edilmekle birlikte, bu yolda gidenler için yüzde doksan dokuz nisbetinin kullanılması, insanların havf ve reca (korku-ümit) muvazenesini muhafaza ederek yaşamaları içindir.

“Yeis” gibi “ucub” da tehlikelidir. Yeis, Allah’ın rahmetinden ümit kesmektir. Ucub ise Allah’ın azabından emin olmaktır. Bunlardan birincisi tefrit, ikincisi ifrattır. “Sırat-ı müstakim” olan orta yola göre, insan elinden geldiği kadar isyandan uzak yaşamaya çalışacak, ama bunu başaramadığı takdirde de Allah’ın rahmetinden ümit kesmeyecek, bir gün ıslah olmayı o nihayetsiz rahmetten bekleyecektir. Öte yandan, bir insan ne kadar ibadet ederse etsin, yine âkibetinden korkacak, kendini garantide görmeyecektir.

Allah’ın Rahmân, Rahîm, Ğaffar, Settâr gibi cemalî isimlerini düşünmek insanı yeisten kurtaracağı gibi, Aziz, Cebbâr, Celil, Kahhâr gibi celalî isimlerini düşünmek de insanı ucub tehlikesinden kurtarır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü