Zerre Risalesi'nde neticede meselenin “Emr-i kün feyekün”e bağlanmasının hikmeti ve sırrı nedir?

Değerli Kardeşimiz;

"Kün", "Ol!.." demektir. "Emr-i künfeyekün", "Allah’ın yaratmayı dilediği şeye, 'Ol!..' diye emretmesi ve böylece onun varlık sahasına çıkması." demektir. Tefsir-i Kebir sahibi Fahreddin Râzi, "ol" emri hakkındaki değişik tevilleri sıralar ve en kuvvetli tevil olarak şunu kaydeder:

"Cenâb-ı Hakk’ın 'ol' demesinden maksat, eşyanın yaratılmasında İlahi kudretin süratle nüfuz ettiğini göstermektir."

Var olan her şey “Ol!..” emrini almış demektir. Burada emirden maksat, Allah’ın o şeyi var etmeyi irade etmesiyle onun hemen meydana gelmesidir. Bu emir her zerreye de verilmektedir. Zira zerrelerden bir şeylerin yapılması ya o zerrelerin kendi irade ve kudretleriyledir, buna ihtimal verilemez. Veya o zerreler emir tahtında hareket ederler, ne olmaları irade edilirse o olurlar. Konuyu sondan başa gelerek açıklayalım:

Zerrelerin faaliyetiyle bir ağaç meydana gelmiş ve ondan, meselâ, elma meyvesi çıkmıştır. Burada sayısız zerreler birlikte çalışarak elma olmuşlardır. Bu oluş ya zerrelerin “elma olmaya” karar vermeleri, bunun için birlikte çalışmaları ile hâsıl olmuştur veya zerrelere “Elma ol!..” emri verilmiştir. Bozulmamış her bir akıl, bu ikinci şıkkı tercih edecek, "Bu iş ancak ve ancak kâinatı bir anda yaratan ve idare eden Allah'ın işidir." diyecektir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü