"Ayet" ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

Kur’an-ı Kerim, kâinat kitabının harflerinden, kelimelerinden ayet olarak söz eder. Allah’ın kelam sıfatından gelen Kur’an ayetleri olduğu gibi, O’nun kudret sıfatından gelen kâinat kitabının da ayetleri vardır. Her iki kitap da Allah’tandır ve her iki kitap da Allah’ı tanıttırmaktadır.

Mesela, şu ayetlere bakalım: “Şüphesiz, göklerde ve yerde inananlar için ayetler vardır. Sizi yaratmasında ve üretip yaydığı hayvanlarda yakin sahipleri için ayetler vardır. Gece ve gündüzün değişmesinde, Allah’ın gökten rızık sebebi olan yağmuru indirip ölümünden sonra yeryüzünü diriltmesinde ve rüzgarları çevirmesinde aklını kullananlar için ayetler vardır...” (Casiye suresi, 3-5)

Görüldüğü üzere, bu ilahi ayetler, ‘inananlar, yakin sahipleri ve aklını kullananlar’ içindir. Gözünü kapayan bir şey göremez; kulağını tıkayan bir ses duyamaz. Aklını kullanmayan da bir şey anlayamaz. Allah’a inanmayan insan, şu kâinat kitabının manalarından istifade edemez. Böyle insanlar, Kur’an’ın bildirdiği gibi, “Dünya hayatından ancak bir zahir (dış görünüş) bilirler.” (Rum Suresi, 7)

Bunlar, kabuğu parçalayıp öze ulaşamazlar, zahirden hakikate geçemezler, lafızdan manaya bakamazlar.

“Göklerde ve yerde nice ayetler vardır ki, bir kısım insanlar bunlara uğrar, yüz çevirir giderler” (Yusuf Suresi, 105) ayetinde belirtildiği üzere, ibret almadan geçer giderler.

Kur’an-ı Kerim’de “ve minayatihi” (O’nun ayetlerindendir...) diye başlayan bölümler, insanların dikkatini bu tekvini ayetlere çekerler. (Bak: Rum, 20-25, 46; Fussilet, 37-39; Şûra, 29,32)

Kur’ân-ı Kerim, öldükten sonra dirilmenin bir delili olarak, kışta ölmüş varlıkların baharda dirilmesini nazara verir ve bunlardan “Allah’ın rahmet eserleri” olarak bahseder (Rum Suresi, 50).

Bilindiği gibi, ilim, irade, kudret, rahmet, cömertlik gibi sıfatlar, eserleriyle görülürler. Verilen bir ziyafet, ziyafet sahibinin cömertliğine; yapılan bir konuşma, hatibin ilmine işaret eder. Onun gibi, bütün varlıklar bir cihette rahmet eseridir, bir başka cihette ise ilim-irade-kudret eserleri...

Böyle bir bakışa ulaştığımızda, her bir mevcudu, Allah’tan bize mesaj getiren birer mektup olarak görebiliriz. Üstelik bu mektuplar, her zaman tazelenmektedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü