"...emri künfeyekünden gelen bir sayha-i ihya ve ikaz ile yine baharda kısmen aynen, kısmen mislen haşrolmak..." nasıl oluyor? “Kısmen aynen” ile “kısmen mislen” ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

Kış mevsimi ile birlikte, âdeta beyaz kefeni andıran kar ile örtünen yeryüzü, ilkbahar mevsiminde tekrar diriliyor. İşte bu diriliş haşre benzetilmiştir. Nasıl ki, haşirde bedenlerin yeniden dirilişi İsrafil’in (as) sura üfürmesi ile gerçekleşecekse, mahlûkatın baharda yeniden dirilişi de Cenâb-ı Hakk'ın bitkilere ve ağaçlara verdiği “kün” emri ile tahakkuk edecektir.

İnsanın bu dünyada vazifesi bittiği zaman, ölüm ile terhis olması gibi, bütün mahlûkat da kıyamet ile vazifelerinden terhis edilecektir. İnsanın ömrü ölümle son bulduğu gibi, bütün mahlûkatın ömürleri de kıyamet vakti ile son bulacaktır. Bütün bunlar Allah’ın "Ol!" emri ile vuku buluyor ve bulacaktır.

Cenâb-ı Hak, her bahar mevsiminde ölmüş arzı nasıl diriltiyorsa, aynı şekilde bütün canlıları kıyamet gününde "Kün." yani "Ol!" emri ile yeniden ihya edip diriltecektir.

Kün; ol demektir; burada “dirilin” manasındadır. Kışın ölen bitkilerin baharda yeniden dirilmeleri iki şekilde olmaktadır. Birisi kısmen aynen, diğeri ise kısmen mislendir.

Mesela, bir elma ağacı veya üzüm asması sonbahar ve kış mevsimi ile birlikte kuruyor ve âdeta ölüyor. İlkbahar mevsiminde ise aynı o ağaç tekrar diriliyor. İşte bu diriliş aynı ağacın tekrar dirilişi olduğu için, kısmen aynen oluyor. Yani aynı ağaç tekrar diriliyor demektir.

Fakat ağacın meyvesi ise geçen senenin meyvesinin aynısı değildir. Onun benzeri, yani mislidir. Onun için meyvelerin dirilişi için, kısmen mislen ifadesi kullanılmıştır.

İnsanların mahşerdeki dirilişi ise "aynen" olacaktır. Bütün kurumuş ve ölmüş ağaçları ve bitkileri her ilkbaharda yeniden yaratan ve dirilten kudret, elbette insanı da diriltecektir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü