"Eski harb-i umumide İslamiyet düşmanları galebe çalmakla muahede şartını, dünyayı dine tercih rejiminin mebdeine tevafuk ediyor." cümlesinde bahsedilen anlaşma ve şartı nedir; burada bahsedilen rejim ve bu rejimin özelliği nedir?

Cevap

Değerli Kardeşimiz;

Bahsi geçen antlaşma Lozan Antlaşmasıdır. Zira bu antlaşmada; galip devletlerin Türk diplomatlarından ısrarla istedikleri ve kesinlikle taviz vermedikleri bazı şartlar vardı. Bunların başında ise; Kur'an ve İslam'a ait değerleri bir bir ortadan kaldırarak, gelecek nesli bu değerlerden tamamen mahrum bırakmaktı.

Bu antlaşma yapıldıktan sonra Lord Gürzon avam kamarasında yaptığı bir konuşmada şunları söylüyordu:

"Biz esasen Türkleri şimdi mağlup ettik. Zira onları din ve İslam cephesinden vurmuş bulunmaktayız..."

Dini dünyaya tercih eden rejim ise; Lozan'la birlikte Anadoluda kurulan rejimdir.

Emirdağ Lahikası'nda geçen konuyla alakalı bir bölümü istifadenize sunuyoruz:

"Bera-yı malûmat size gönderildi.

Büyük Doğu'nun yirmi dokuzuncu sayısında; 'Lozan'ın İçyüzü' diye yazılan makaleden.

İngiliz murahhas heyeti reisi Lord Gürzon, nihayet en mânidar sözünü söyledi. Dedi ki:

'Türkiye İslâmî alâkasını ve İslâmı temsil rolünü kendi eliyle çözer ve atarsa, bizimle hulûs birliği etmiş olur ve Hıristiyan dünyasının hürmet ve minnetini kazanır; biz de kendisine dilediğini veririz.'

Lozan'da Türk murahhas heyeti başkanı bulunan ve henüz hakikî kasıtları anlayamayan İsmet Paşa, bir aralık bütün Hıristiyan emellerinin Türkiye'yi mazisindeki ruh ve mukaddesat kökünden ayırmak olduğunu sezdiği halde, şu gizli ivaz ve teminatı veriyor ve diyor ki:

'Eskiden beri kökleşmiş ve köhne engellerden, yani an'ane-i İslâmiyet'ten kurtulmak hususunda besledikleri -yâni İsmet'in beslediği- azmin, inkâr edilmez delilidir.'

Harfi harfine iktibas ettiğimiz bu sözlerle, Türk başmurahhasının, yâni İsmet'in, eskiden kökleşmiş ve köhne olmuş engellerden kurtulmak hususunda Türk milletine beslediği kat'î azimle ne kasdettiğini ve bunu hangi maksat altında İslâmiyet düşmanlarına ivaz diye takdim ettiğini sormak lâzımdır...." (1)

(1) bk. Emirdağ Lahikası-II, (26. Mektup).

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?

BENZER SORULAR

Yükleniyor...