"Evet, insan nihayetsiz şeylere muhtaç olduğu hâlde, sermayesi hiç hükmünde bir şey... Hem nihayetsiz musibetlere maruz olduğu hâlde, iktidarı hiç hükmünde bir şey..." ifadelerini izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Evet, insan hadsiz eşyaya muhtaç ve nihayetsiz musibetlere maruzdur, ama sermayesi ve kudreti hiç hükmündedir. İhtiyacının dairesi hayalin dairesi kadar geniştir, ama en küçük ihtiyacını bile karşılayabilecek bir sermayesi yoktur. Bir damla suyu yapamaz, bir buğday tanesini bitiremez. Hele aldığı her nefes için bir ücret istenseydi, buna asla gücü yetmezdi.
Mikroskopla binlerce defa büyütüldükten sonra ancak görülebilen bir mikroptan tutun, yılana, akrebe, yıldırıma, zelzeleye kadar her şey ona karşı düşman gibi bir vaziyettedir; ama bütün bunlara karşı onun kendisini koruyacak hiçbir kuvveti ve kudreti yoktur.
Bu mesele On Yedinci Söz’de şöyle geçmektedir:
“İhtiyaç dairesi nazar dairesi kadar büyüktür, geniştir. Hatta hayal nereye gitse ihtiyaç dairesi dahi oraya gider, orada da hacet vardır. Belki her ne ki elde yok, ihtiyaçta vardır. Elde olmayan ihtiyaçta vardır, elde bulunmayan ise hadsizdir."
"Hâlbuki daire-i iktidar, kısa elimin dairesi kadar kısa ve dardır. Demek fakr ve ihtiyaçlarım dünya kadardır. Sermayem ise cüz-i lâyetecezzâ gibi cüz’i bir şeydir."
"İşte şu cihan kadar ve milyarlar ile ancak istihsal edilen hacet nerede? Ve bu beş paralık cüz’i ihtiyari nerede? Bununla onların mübayaasına gidilmez, bununla onlar kazanılmaz. Öyle ise başka bir çare aramak gerektir."
"O çare ise şudur ki: O cüz’i ihtiyariden dahi vazgeçip, irade-i İlahiyyeye işini bırakıp, kendi havl ve kuvvetinden teberri edip, Cenab-ı Hakk’ın havl ve kuvvetine iltica ederek hakikat-i tevekküle yapışmaktır."
"Ya Rab! Madem çare-i necat budur, senin yolunda o cüz’i ihtiyariden vazgeçiyorum ve enaniyetimden teberri ediyorum.”
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
Buradaki sermaye, bir girişim için gerekli para olarak değerlendirilemez mi? Yada başka manaları varsa neler olabilir? İhtiyaçlar insan için hep çok ama para ise sınırlı. (Sermaye zaten bir girişim için kullanılacak para demektir.) Buradan hareketle pasajda insanın her şeye güç yetiremeyeceği için (kapitalist sistem) insanı aciz, zayıf ve ibadet, tevekkül gibi kavramlara yöneltiyor.
Sermaye ifadesi burada insanın ihtiyaçlarını karşılayacak güç ve zenginlik anlamında kullanılıyor ki para bunlardan sadece bir tanesidir. Burada kullanılan sermaye ifadesini sadece para olarak anlamak manayı daraltır.
Para olduğu halde insan yine ihtiyaçlarını karşılıyamayabiliyor. Mesela çok zengin birisinin oğlu ya da kızı zihinsel özürlü doğar ama ona bir akıl alamaz elsiz ayaksız doğar ona para ile gerçek bir el ya da ayak alamaz vesaire.
Demek para tek başına tam bir güç ve zenginlik ifade etmiyor para olduğu halde insan yine çok noktalarda aciz ve çaresiz kalabiliyor. Şayet öyle olmamış olsa idi zenginlerin acizliklerini ve fakirliklerini idrak etmelei pek mümkün olmazdı.
Her insan zengin olsun fakir olsun nihayetsiz bir acizlik ve fakirlik içinde yaratılmış ki aciz ve fakir olmayan Allah’ı bilsin hissetsin ve Ona tevekkül edebilsin. Para ile alınacak ihtiyaçlar alınmayacaklar yanında çok azdır ve cüzidir. Güneşi, havayı, suyu, kainatın hayata olan hizmetini insan parası ile satın alamaz ama insan bu şeyler olmadan yaşayamaz. Demek insanın ihtiyaçları para ile alınan cüzi şeylerle sınırlı değilmiş.
Teşekkür ederim
Para olduğu halde insan yine ihtiyaçlarını karşılıyamayabiliyor. Mesela çok zengin birisinin oğlu ya da kızı zihinsel özürlü doğar ama ona bir akıl alamaz elsiz ayaksız doğar ona para ile gerçek bir el ya da ayak alamaz vesaire... diyorsunuz. Ama bu istisna bir durum, hepsi öyle değil.
Zenginlere baktığımda(hepsi için diyemem ama gördüklerim öyle) gördüğüm şu:Gayet şımarık, seni adeta paramla döverim. Para her kapıyı açar mantığıyla hareket ediyorlar.
Bu şekilde acizliğini ve zayıflığını nasıl hissedecekler?
Allah razı olsun.