"Hem Rahmân, Rezzak, Rahîm, Kerîm, Hakîm gibi çok esma-i hüsnanın cilvelerini câmi ve rızık, hikmet, inayet, rahmet gibi çok hakikatleri kendine tabi eden..." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"Hem Rahmân, Rezzak, Rahîm, Kerîm, Hakîm gibi çok esma-i hüsnanın cilvelerini câmi ve rızık, hikmet, inayet, rahmet gibi çok hakikatleri kendine tabi eden ve görmek ve işitmek ve hissetmek gibi umum duyguların menşei, madeni bir acube-i hilkat-i Rabbâniyedir." (Lem'alar, 30. Lem'a 5. Nükte)
İnsan hayatı öyle cami ve geniş bir özelliğe sahip ki, Cenab-ı Hakk'ın hem subuti hem de fiili bütün sıfat ve isimlerine mükemmel bir aynadır. Bir insanın hayatı olduktan sonra ilim, irade, kudret, işitmek, görmek ve konuşmak gibi ilahi sıfatlara, Rahman, Rahim, Kerim gibi bütün isimlere parlak bir ayna olur. Bununla birlikte hayat kâinattaki bütün varlıkları kendine -âdeta- hizmetkâr eden bir efendi konumundadır. Rızık, hikmet, inayet ve rahmet gibi kâinatta var olan bütün gerçekleri de kendine tabi eder.
İnsanın istifade ettiği bütün nimet ve faydalar hayat sayesindedir. Hayat olmasa bütün nimetler sönüp biter, böylece insan hiçbirisinden istifade edemez. Mesela, hayat olmasa göz görmez ve göz ile istifade edilen görsel nimetler işe yaramaz hâle gelir.
Ayrıca her nimetin arka planında da ilahi isim ve sıfatlar bulunuyor. Rahman ve Rahim isimleri ise bütün nimetlerin yaratılmasına itici güç olmuştur. Yani Allah nimetleri insana acıyıp şefkat ettiği için lütfediyor. Nimetleri tadıp tanımak da hayat iledir, hayat olmazsa nimetler işe yaramaz.
Hayatın Rezzak ismi ile ilişkisi gayet zahirdir. Rezzak ismi rızkı yaratır, rızık da hayata hayat verir. Yani Rezzak ismi olmazsa hayat olmaz, hayat olmasa Rezzak ismi anlaşılmaz. Çünkü Rezzak ismini anlayacak duygular ve şuur hayatın birer özelliğidir.
Hayat olmasa hayata bağlı olan duygu ve şuur olmaz. Duygu ve şuur olmasa hikmetler de anlaşılmaz. Yani hayatın bütün isimlerle bazen zahiri bazen işari bazen sarih bazen dolaylı ilişkileri bulunuyor. Hayat âdeta bütün isimlerin tecelli uçlarını üstünde birleştiren ortak bir macun gibidir.
İlave bilgi için tıklayınız:
- 3. Hayatın Mahiyeti ve Meleklerin Varlığı (Video).
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü