"Her şey Allah'ın ezelî ilminde vardı." denildiği zaman, akla şöyle bir soru geliyor: "Allah'ın ezelî ilminde zaman mefhumu olmadığından, her şey de o ilim dairesinde ezelî mi olur?"

Değerli Kardeşimiz;

"Bekàmın lezzet ve saadeti, aynen ve daha mükemmel bir tarzda Bâki-i Zülkemâlin bekàsına ve benim Rabbim ve İlâhım olduğuna imanımda ve iz’ânımda ve îkanımda vardır. Çünkü Onun bekàsıyla benim için lâyemut bir hakikat tahakkuk eder. Zira “Benim mâhiyetim hem bâki, hem sermedî bir ismin gölgesi olur; daha ölmez” diye şuur-u imanî ile takarrur eder." (Şualar, Dördüncü Şuâ, Birinci Mertebe-i Nuriye-i Hasbiye)

Allah’ın ezelî ilminde, her şey, her şeyi ile yazılıdır ve ezelîdirler. Lakin bu Allah açısından böyledir. Allah’ın ilmine zaman ve mekân kaydı konulamayacağına göre, onun bir şeyi bilmesi ezelidir, zamanın birimleri ile ölçülemezler.

Allah’ın ezelî ilmindeki varlıklar, ezelî ilimle beraber hep var idiler. Kıyamete kadar yaratılacak her varlık Allah’ın ilmindedir, sırası gelen belli bir kader ile yaratılır. İlim dairesinden, kudret dairesine geçer.

Cenab-ı Hakk’ın ezelî ilmindeki eşyanın mahiyetine ayan-ı sabite denir. Onun harici bir vücut giydirilmiş haline de mahlukat veya hakikat denilir. Üstad'ın ifadesi ile daire-i ilmiden, daire-i kudrete çıkmış olana, mahluk ve mevcut denilir. Daire-i ilimde olan mahiyet ve aslına da her şeyin bir nevi programı ve mahiyeti hükmünde olan vücud-u ilmî denilir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "İşte, kader, ilm-i ezelîden olduğu için; ilm-i ezelî, hadisin tabiriyle, manzar-ı âlâdan, ezelden ebede kadar her şey, olmuş ve olacak, birden tutar, ihata eder bir makam-ı âlâdadır." İzah eder misiniz?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü