"İslamiyeti Hristiyan dinine kıyas etmek, kıyas-ı maalfarıktır; o kıyas yanlıştır. Çünkü Avrupa dinine mutaassıp olduğu zaman medeni değildi; taassubu terk etti, medenileşti." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"İslamiyeti Hristiyan dinine kıyas etmek, kıyas-ı maalfârıktır; o kıyas yanlıştır. Çünkü Avrupa dinine mutaassıp olduğu zaman medeni değildi; taassubu terk etti, medenileşti." (Mektubat, Yirmi Altıncı Mektup, Üçüncü Mebhas)

Hristiyanlık dininde ruhban sınıfı vardır ve bu sınıf akla ve bilime hem uzak hem düşman olduğu için, fen bilimlerinin gelişmesinin önünde büyük bir engel olarak duruyordu. Dolayısı ile Hristiyanlık dinine bağlılık rasyonel bir şekilde değil, bağnazlık ve taassup şeklinde oluyordu ve karanlık Orta Çağ zihniyeti bu şekilde oluşmuştur.

Rönesans, reform, aydınlanma, sanayi devrimi, Fransız ihtilali gibi değişim ve devrimlerle Batı dünyası kilisenin baskıcı ve akıl dışı bu bağnazlığını yırtarak karanlık Orta Çağ döneminden kurtulmuş bugünkü medeni seviyesine ulaşmıştır.

İslam dininde ise ruhban sınıfı yoktur, akıl ve bilim önünde engel teşkil edecek bir mâni de söz konusu değildir. Aksine ayet ve hadislerde akletmeye ve araştırmaya teşvik eden yüzlerce metin ve kaynaklar bulunuyor.

Öyle ki Batı dünyası Orta Çağda en karanlık dönemini yaşarken, İslam dünyası her bakımdan en parlak medeni bir dönem yaşamış, bilimi ve bilim insanlarını hem himaye etmiş hem teşvik etmiştir. Birçok değerli bilim insanının İslam dünyasında çıkması, İslam medeniyetinin Batı'da rönesans ve reformların oluşmasına ilham kaynağı olması, bu görüşümüzü destekler mahiyettedir.

Dolayısı ile Batı, "Hristiyanlık dinini terk etti medenileşti. Biz de İslamı terk edersek, medenileşiriz." gibi bir tezi savunmak, tahkik dışı ve yüzeysel bir bakış açısı olur.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü