"İşte o iki kısım reisler, bilerek veya bilmeyerek, o havuzun ve o hazinenin etrafında delik-melik açtılar." cümlesinin geçtiği yeri açar mısınız?
Değerli Kardeşimiz;
"Zira, her bir millet için, o milletin cesaret-i milliyesini teşkil eden ve namus-u milliyesini muhafaza eden ve kuvveti onda toplanacak bir mânevî havuz vardır. Ve sehâvet-i milliyesini teşkil eden ve menâfi-i umumiyesini temin eden ve fazla kalan malları onda tahazzün edecek bir hazine-i mâneviyesi vardır."(1)
Nasıl insanların ferdi olarak bir cesareti, bir cömertliği, bir namusu, bir kuvveti var ise; aynı şekilde milletlerin de milli cesaretleri, cömertlikleri, namusu ve kuvvetleri vardır. Milletlerin bu vasıflarının temerküz edip toplandığı bir havuzu vardır ki bu da devlettir.
Mesela, bir milletin cesareti, ordusu ve askerinde temerküz edip toplanır. Milletin cömertlik ve kuvvetinin temerküz edip toplandığı yer ise, devletin hazinesi ve ekonomik gücüdür...
İşte, milletin bütün kuvvet ve vasıflarının toplandığı bu devlet havuzunu, tedbir ve idare edecek insanlar, emniyetli ve salahiyetli olması gerekir. Aksi olursa, yani emniyetsiz ve salahiyetsiz insanlar, devlet havuzunu ele alırsa, bu milletin kuvvet ve gücü meccanen zayi olup gider. Bu da milletin zayıf ve fakir kalmasına sebebiyet verir.
Üstad'ın devamındaki ifadesi ile:
"Nasıl bir adamın kuvve-i gadabiyesi olan dâfiası ve kuvve-i şeheviye olan cazibesi olmazsa, ölmüş olmuş olur ve hayy iken meyyittir. Hem de bir şimendiferin buhar kazanı delik-melik olsa, perişan ve hareketten muattal kalır. Hem de bir tesbihin ipi kırılsa dağılır. Öyle de bir şahs-ı mânevî olan bir milletin kuvvet ve malının havuzu ve hazinesini boşaltan başlar, o milleti serseri, perişan ve mevcudiyetsiz edip, fikr-i milliyetin ipini kesip, parça parça ederler." (1)
Milletin maddi ve manevi havuzu olan devleti idare edenler, yüz yıl kadar bir süre bu havuzu yağmaladılar. Bankaların içini boşaltıp ekonomik krizlere sebep oldular, milletin gayret ve himmetini çarçur edip medeni ülkelerin gerisine attılar. Ama Allah'ın vaadi haktır; bu millet ayağa kalkmaya ve istiklalini ilan etmeye başladı...
(1) bk. Münazarat.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
