"İtidâl-i Dem" ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

İtidal, aşırılıklardan uzak bulunmak, sarsılmamak, heyecana kapılmamak, sabırlı ve temkinli olmaktır.

İtidal-i dem üstün bir meziyettir. Hâdiselerde kaderin hâkim olduğunun şuuruna eren ve “Her şeyin dizgini O’nun elinde, her şeyin hazinesi O’nun yanındadır” diyen ve sebeplere aşırı derecede bağlanmayan, onlarda tesir gücü olmadığını bilen bir insan, soğukkanlı olmayı daha kolay başarır.

"Evet, tam münevverü-l kalb bir âbidi, küre-i arz bomba olup patlasa, ihtimaldir ki onu korkutmaz. Belki, harika bir kudret-i Samedâniyeyi lezzetli bir hayretle seyredecek." Sözler, 3. Söz)

Mümin Allah'a tevekkül eder ve O’na teslim olur. Her şeyi Rabbinin bir memuru bilir. Her şeyin dizgini Allah’ın kudret elinde olduğunu, hiçbir şeyin O’nun izni ve iradesi olmadan hareket edemeyeceğini asla unutmaz. müdebbiri vardır.

İşte bu iman ve itikadın bir neticesi olarak mümin, itidalli olur, hiçbir hâdise karşısında sarsılmaz.

Bu hakikate şu misal dürbünüyle de bakabiliriz:

İnsan; aslan, kaplan gibi yüzlerce vahşi hayvanın bulunduğu bir hayvanat bahçesini gayet neşeli ve bir hâlde gezer ve asla korkmaz. Öte yandan, içinde zincirlenmemiş bir köpek olan bir bahçede dolaşmaya çekinir.

O insan biliyor ki, hayvanat bahçesindeki o vahşi hayvanların demir çubuklarla bağlanmış zincirlerinin koparmaları ve ona saldırmaları mümkün değildir. Bahçedeki köpeğin dizgini serbest bırakıldığı için, ona saldırma ihtimali çok yüksektir.

İşte müminin dünyadaki hâli birinci misale benzer. Zira onun nazarında her şeyin dizgini Allah'ın kudret elindedir. O’nun izni ve müsaadesi olmadan hiçbir şey ona zarar veremez.

Kâfir ise misaldeki ikinci adama benzer. Allah'ı bilmediğinden her şeyi başıboş zanneder. Kâinattaki misafir mahlûkları, kendisine her an saldıracak düşman vaziyetinde görür. Daima titrer, hem rezil hem de zelil olur.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü