Mi'rac Risalesi'nde geçen, "Hakikat-ı mi'rac nedir?" sorusunun cevabını özet olarak açıklar mısınız?
Değerli Kardeşimiz;
Allah, mi'rac hadisesinde Hz. Peygamberi (asm) bütün mülk ve saltanatını en ince ayrıntılarına kadar gezdirmiş ve göstermiştir. Bu mülk ve saltanatı içinde semavatın her bir tabakasında Allah’ın bir ismi bir sıfatı hâkimdir ve bu tabakada o isme azami derecede mazhar olmuş bir nebi bulunmaktadır. Mi'racta nebileri ziyaret etmesinin temelinde bu ince ve latif manalar hükmediyor.
Her ismin tecelli arşı vardır. Arş, burada isim ve sıfatların kendini en parlak bir şekilde gösterip tecelli ettiği yer ve makam manasındadır. Bu yüzden Allah’ın her isim ve sıfatının bir arşı vardır.
Allah’ın her isim ve sıfatı diğer isim ve sıfatlardan hem hüküm hem de mana olarak farklı olmasından dolayı, arşı hükmünde olan ve tecelli edeceği makam farklı bir şekle girer.
Mesela, su bütün canlıların en temel ihtiyacı, bütün bitki ve hayvanatın membaı olmasından dolayı, Allah’ın ihsan ve şefkatine bir arştır.
Toprak unsuru da hayatın menşei olmasından dolayı Allah’ın Hafiz ve Muhyi isimlerine arş vazifesini görüyor. Zira bütün tohumları bünyesinde muhafaza eden ve emziren topraktır. Tohumlar ise bütün canlıların hayat vesilesidir.
Özet olarak her bir isim ve sıfatın galiben tecelli edip tezahür ettiği bir arşı vardır.
"Yani, Cenâb-ı Hakk'ın tertib-i mahlukatta tecellî ettirdiği ayrı ayrı isim ve unvanlarla ve saltanat-ı rububiyetinde teşkil ettiği devâir-i tedbir ve icadda ve o dairelerde birer arş-ı rububiyet ve birer merkez-i tasarrufa medar olan bir sema tabakasında gösterdiği âsâr-ı rububiyeti birer birer o abd-i mahsusa göstermekle,.."(Sözler, Otuz Birinci Söz, İkinci Esas.)
Bu cümle, semanın yedi tabakasında galiben hükmeden isimlere işaret ediyor. Ve her sema tabakasında bir isim galiben tecelli edip hükmünü icra ediyor. Hz. İsa (as)’in bulunduğu sema tabakasında kudret sıfatının galiben tecelli etmesi gibi.
İşte Peygamber Efendimiz (asm) mi'rac mucizesi ile bütün bu tabaka ve sahaları görüp seyretmiş ve her bir ismi en azami manada tefekkür etmiştir.
Mi'rac, Hazreti Peygamber (asm)'in, Allah katındaki değerinin bir ifadesidir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü