"O ilim ve hikmet ise, tanzim, tasvir, teşkil fiillerini iktiza ediyor; Musavvir ve Mukaddir isimlerini, masnuun heyetiyle, şekliyle okutturur, gösterir." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Ve o sun’ ve inayet ise, bir ilim ve hikmeti iktiza eder ve ism-i Alîm ve Hakîm’i, o masnuun intizamlı, hikmetli azasıyla okutturur."

"O ilim ve hikmet ise, tanzim, tasvir, teşkil fiillerini iktiza ediyor; Musavvir ve Mukaddir isimlerini, masnuun heyetiyle, şekliyle okutturur, gösterir." (Sözler, Otuz İkinci Söz, Üçüncü Mevkıf.)

Önce metinde geçen Alîm, Hakîm, Musavvir ve Mukaddir isimlerinin mânâlarını verelim.

Alîm; “Ezelî ilmiyle, büyük-küçük, gizli-aşikâr her şeyi bilen.”; “İlmi, yaratılmış ve yaratılmamış her şeyi birlikte ihata eden, kaplayan, içine alan” demektir

“Doğu da Allah’ındır, batı da. Her nereye dönerseniz Allah’ın vechi (kıblesi) orasıdır. Şüphesiz ki Allah, Vâsi’dir (rahmeti ve kudreti genişdir), Alîm’dir.” (Bakara, 2/115)

Hakîm; “Hüküm ve hikmet sahibi.”; “Her şeyi olduğu gibi bilen.”; “Gerekeni en güzel ve en faydalı şekilde yapan.”

“...En güzel isimler onundur. Göklerde ve yerde olanların tümü onu tesbih etmektedir. O, Azîz’dir, Hakîm’dir.” (Haşr, 59/24)

Mukaddir; her şeyin kaderini belirleyen. Olup biten her şeyi zaman, yer, miktar, ölçü gibi bütün yönlerini ezelî ilmiyle bilen, tesbit, takdir eden.

Musavvir; “Tasvir eden; her şeye bir suret ve şekil veren.”; “Her şekli diğerinden farklı kılan.” “Mahlukatını istediği sıfat ve seçtiği surette yaratan.”

“O Allah ki, Hâlık’tır, Bâri’dir, Musavvir’dir. En güzel isimler onundur.” (Haşr, 59/24)

Fiil isme, isim sıfata, sıfat şuunata, şuunat da Zât-ı Akdes’e dayanır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü