Ruhun "İrade-i İlâhiye cilvesi olan evâmir-i tekvîniye" olması ne demektir, izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
“Evamir-i tekviniye”, yaratılış kanunları anlamına geliyor.
Tekvin, yaratmanın çoğulu anlamına gelirken; evamir de emirlerin, kanunların çoğulu anlamına geliyor. Özetle bu terkip Allah’ın varlıklar âlemini dilediği şekil ve tarz ile yaratmaya yönelik emirleri anlamına geliyor. Yaratılışa ait emirlerin arkasında ise Allah’ın irade sıfatı bulunuyor.
Yani kainatta istikrarlı ve devamlı bir şekilde işleyen ve cereyan eden ne kadar kanun, kural, âdet, sünnet varsa hepsinin dayandığı nokta İlahi iradedir.
Suyun kaldırma ve yerin çekim kanunları, itme ve çekme kuvveti, suyun donması ve erimesi, cisimlerin özgül ağırlıkları vesaire hepsi birer tekvini emir oluyorlar.
Mesela, İlahi irade suya emrediyor, bu emirle su cisimleri kaldırıyor. Yere "Cisimleri çek!.." diye emrediyor, yer cisimleri çekiyor. Vakti geldiğinde bulutlara "Toplanın!.." diyor, bulutlar toplanıyor; örnekleri çoğaltmak mümkündür. Kainatta buna benzer milyarlarca emir ve kanunlar bulunmaktadır ve bunların toplamına evamir-i tekviniye denilmektedir.
Geminin deniz üzerinde yüzmesini, ilahi irade ve kudretin suya kaldırma emrini ve gücünü vermesine borçluyuz. Şayet Allah iradesini ve kudretini denizden bir an çekse, gemi batar gider.
Canlıların cisimlerini ayakta tutan ruhları da aynı şekilde birer tekvini emir oluyor. Yani insanın ruhu doğrudan İlahi irade ve emir ile ayakta durmaktadır. Ruhun herhangi bir maddi dayanağı bir sebebi söz konusu değildir.
Ruh da aynı suyun kaldırma kanunu gibi İlahi bir kanundur. Yalnız Allah diğer kanunlardan farklı olarak insan ruhuna şuur, hayat ve külli anlamda özellikleri de ayrıca bahşederek, onları diğer kanunlardan temyiz ve tefrik etmiştir. İnsan ruhundan hayatı ve şuuru alsa diğer kanunlardan hiçbir farkı kalmaz.
Özetle kainattaki bütün kanunlar, -buna ruh da dahil- hepsi İlahi iradenin birer cilveleri birer tecellileri oluyorlar.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
