İkinci Nükte
İçerikler
-
İsm-i Adl ve ism-i Âdil arasında nasıl bir fark vardır? Adl isminin tecellisi, en güzel hangi misalle açıklayabiliriz?
-
"Halbuki, o sarayda, o şehirde, o memlekette, o âlemde o derece hayret-engiz bir muvazene, bir mizan, bir tevzin hükmediyor; bilbedâhe ispat eder ki..." Buradaki, "muvazene", "mizan" ve "tevzin" arasındaki farkı izah eder misiniz?
-
"Bu hadsiz mevcudatta olan hadsiz tahavvülât ve vâridat ve masarif, herbir anda umum kâinatı görür, nazar-ı teftişinden geçirir birtek Zâtın mizanıyla ölçülür, tartılır." Buradaki varidat ve masarife örnek verebilir misiniz?
-
"Belki, hikmet-i insaniye, o intizam ve mevzuniyetin bir tezahürüdür, bir tercümanıdır." Hikmet-i insaniyeden ne anlamalıyız?
-
"Güneş ile muhtelif on iki seyyarenin muvazenelerine bak. Acaba bu muvazene, güneş gibi, Adl ve Kadîr olan Zât-ı Zülcelâli göstermiyor mu?" Denge ile adaletin ilgisi nasıldır?
-
"Hadsiz milletlerin hadsiz efradından bir tek ferdin âzâsı, cihazatı, duyguları o derece hassas bir mizanla birbiriyle münasebettar ve muvazenettedir ki, o tenasüp, o muvazene, bedâhet derecesinde bir Sâni-i Adl ve Hakîmi gösteriyor." İzah eder misiniz?
-
"Haşrin Mahkeme-i Kübrâsında, mizan-ı âzam-ı adaletinde cin ve insin muvazene-i a’mâllerini istibat edip inanmayan, bu dünyada gözüyle gördüğü bu muvazene-i ekbere dikkat etse, elbette istibadı kalmaz." İzah eder misiniz?
-
"Bütün kâinatın ve bütün mevcudatın düstur-u hareketi olan iktisat ve nezafet ve adaleti yapmadığından,.. Neye dayanıyorsun ki, umum mevcudatı zulmünle, mizansızlığınla, israfınla, nezafetsizliğinle kızdırıyorsun?" İzah eder misiniz?
-
"İsm-i Hakîmin cilve-i âzamından olan hikmet-i âmme-i kâinat, iktisat ve israfsızlık üzerinde hareket ediyor, iktisadı emrediyor." İzah eder misiniz?
-
"Sure-i Rahman'da ... dört mertebe, dört nevi mizana işaret eden dört defa mizan zikretmesi, kâinatta mizanın derece-i azametini ve fevkalâde pek büyük ehemmiyetini gösteriyor." dört nevi mizan nedir?
-
"'Gökyüzünü yükseltip nizam ve ölçü verdi. Tâ ki ölçüde sınırı aşmayın.' âyetindeki, dört mertebe, dört nevi mizana işaret eden, dört defa mizan zikretmesi,.." mizan kelimesini açıklar mısınız?
-
"Hiçbir şeyde israf olmadığı gibi,.." Kâinatta israfın olmadığının delilleri nelerdir?
-
"Beşerin bulaşık eli karışmamak şartıyla, hiçbir şeyde hakikî nezafetsizlik ve çirkinlik görünmüyor." İzah eder misiniz?
-
"Ve ahkâm-ı Kur’âniye ne derece kâinatla alâkadar" kısmını izah eder misiniz?
-
"Rahmet, inâyet, adalet, hikmet, iktisat ve nezafet gibi pek kuvvetli, ihatalı hakikatler, haşrin ademiyle ve âhiretin gelmemesiyle merhametsizliğe, zulme, hikmetsizliğe, israfa, nezafetsizliğe, abesiyete inkılâp etsinler?" cümlesini izah eder misiniz?
-
"Bir sineğin hakk-ı hayatını rahîmane muhafaza eden bir rahmet, bir hikmet" Ne demektir?
-
"Böyle bir cemâl-i mutlak, böyle bir kubh-u mutlaka, bilbedâhe, müsaade etmez." deniliyor. Konuyu, Allah’ın sıfatlarının sonsuzluğu açısından açıklar mısınız?
