"Sürat-i harekâtta bir mikyas olmak için şöyle bir saat farz ediyoruz ki; o saatte on iğne var..." Bu saat misalini detaylıca açar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

İnsan birçok hakikati değerlendirirken, kendisini ölçü almakla yanılıyor. Mesela, “Cenâb-ı Hak hadsiz eşyayı birlikte nasıl yaratıyor ve idare ediyor?” diye hayret ederken, kendisinin bir anda ancak bir iş yapabilmesini ölçü alıyor ve hakikati idrak edemiyor. Keza, Allah’ın mekândan münezzeh olma meselesinde de kendisinin bir mekânda bulunmasını ölçü aldığında hakikati anlamakta güçlük çekiyor.

Üstad Hazretleri bu saat misaliyle bize bir ufuk açıyor ve iki şahsın aynı zaman dilimi içinde birbirinden çok farklı işler yapabileceğini aklımıza yaklaştırıyor. Saniye ibresindeki bir insan, bir dakikada katettiği mesafeyi ölçü aldığında, dakika, saniye, salise… gibi ibrelerde bulunan şahısların katettikleri çok ileri mesafeleri aklına sığıştıramaz.

Burada nefis ve şeytanın ortaklaşa sergiledikleri ve tamamen demagojiye dayanan bir oyun var: Anlamadığı şeyi hemen inkâr etmek.

Bu inkâr, görmediğine inanmayıp inkâr etmekten çok daha ileri bir cehalettir. Zira aklın anlamadığı meseleler, gözün göremediklerinden çok daha fazladır. Fennî ilimlerde bile o sahanın mütehassısı olan bir kişinin rahatlıkla kavradığı bir meseleyi hariçteki insanlar anlayamazlar; ama inkâr da etmezler. O mütehassıs kişiyi takdir eder, tebrik ederler. Ama gel gör ki, imani meselelerde bu ölçü muhafaza edilemiyor ve nefis-şeytan işbirliği ile nice hakikatler pervasızca inkâr edilebiliyor.

Aşire, zamanın en küçük birimidir; ani ve defi ifadesi buna bakıyor. Nasıl ki saniye dakikanın altmışta biri ise, salise de saniyenin altmışta biridir, bu böyle on kademe daha gidildiğinde ancak aşireye geliniyor.

Saati sayan ibre ile aşireyi sayan ibre aynı olmadığı gibi, hareket hızları da aynı değildir; ikisi de aynı anda kâinatı temaşa etse, biri ancak bir evi temaşa ettiğinde diğeri koca bir şehri temaşa edebilir.

Bu bir temsildir; bu temsil ilmen de bilimsel olarak da şu anda zaten uygulanıyor. Mesela, biri taksi ile diğeri uçakla iki kişinin aynı anda Diyarbakır'dan İstanbul'a hareket ettiğini düşünelim. Taksi ile yol alan kişi daha Şanlıurfa'ya varmadan, uçakla yola çıkan İstanbul'a varmış olacaktır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Miraç kısa sürede nasıl gerçekleşti? (video).

- Miraç Risalesindeki saat örneğini izah ederek, temsilin şeklini çizebilir misiniz?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü