"Talebelik, sanat-ı mütenevviasında taksimü’l-mesai kaidesini medresede tatbik etmekle beraber, içtimaat ile münazara ve müdavele-i efkârdan feveran eden bir nevi efkâr-ı umumiyeyi üstad-ı manevi ittihaz etmektir." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"Dördüncü Madde"
"Talebelik sanat-ı mütenevviasında taksimü’l-mesai kaidesini medresede tatbik etmekle beraber, içtimaat ile münazara ve müdavele-i efkârdan feveran eden bir nevi efkâr-ı umumiyeyi üstad-ı manevi ittihaz etmektir. Ta talebelikte ukdetü’l-hayatiye tenebbüh ve meylü’t-terakkî faaliyete ve meylü’t-teceddüd zuhura başlasın." (Asar-ı Bediiyye, Makale-9: Dağ Meyvesi Acı da Olsa Devadır)
Eğitim sisteminde farklı meslek dallarının oluşturulması yani branşlaşmaya gidilmesi ve talebenin de kendi branşına odaklanarak, kendini bu alanda geliştirmesi gerekiyor.
Bu farklı meslek ve branşlar bir fikir meclisinde münazara ederken, her meslek erbabı diğerinden fikir alışverişinde bulunursa kamuoyu meydana gelir. Böylece bu kamuoyu sağlam ve yanıltmaz bir üstad ve rehber olabilir. Netice olarak talebelerde ki hayat düğümü çözülür, uyanır ve gelişmeye başlar.
"Elhasıl: Nasıl ki devlette efkâr-ı amme hâkimdir, müftüsü de efkâr-ı umumiye-i ulema olmalı. Ve üstad ve muallim de efkâr-ı amme-i talebe olmalıdır. Ta ki Meşrutiyet, mütesaviyen ve mütenasiben cereyan etsin. Şeriatta icma-ı ümmet hüccet-i kat’î olduğundan, efkâr-ı ammenin kıymet ve mevkiini gösterir." (bk. age., a.y)
Özetle; nasıl devlette ortak akıl ve kamuoyu hakimdir. Aynı durum fetva verecek müftüde de olmalı yani fetvayı bir şahıs değil âlimler topluluğu vermelidir. Yani Üstad da muallim de âlimlerden meydana gelen bir meclis olmalıdır. Ta ki cumhuriyet mantığı, ilimde de eşit ve uyumlu bir şekilde işleyebilsin.
İslam şeriatında "icma" kavramının ayet ve hadisten sonra en muteber bir kaynak ve yasa koyucu olması, İslam’ın ortak akla ve meclis manasına ne kadar değer verdiğini gösteriyor. Tek adam tek âlim tek müçtehit baskısı ve zorbalığı, İslam’ın icma ve şura anlayışı ile bağdaşmaz. Bu her alanda böyledir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
