"Adalet-i izafiye, cüz’ü külle feda eder. Fakat muhtar cüz’ün sarihen veya zımnen ihtiyar ve rıza vermek şartıyla. Eneler nahnüye inkılâp edip mezci, cemaat ruhu tevellüt ederek, külle feda olmak için fert zımnen rızadâde olabilir." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
“Lâkin, adalet-i izafiye, cüz’ü külle feda eder. Fakat muhtar cüz’ün sarihen veya zımnen ihtiyar ve rıza vermek şartıyla. Eneler nahnüye inkılâp edip mezci, cemaat ruhu tevellüt ederek, külle feda olmak için fert zımnen rızadâde olabilir.”(1)
"Cemaatin selameti için şahıs feda edilir" mantığı, şahsın gönlü ve rızası yok ise tam bir zulümdür. Lakin seçilmiş cüz yani birey kendi rızası ile cemaat için kendini feda ederse, bu zulüm sayılmaz fedakârlık olur.
Mesela, bir asker düşmandan kaçıp bir köye sığınsa, düşman köy ahalisine "O askeri bize teslim ederseniz köye zarar vermeyiz, yoksa köyü yakıp yıkacağız." dese, köy ahalisi o askeri köyün selameti adına zorla düşmana teslim etse, bu zulüm oluyor. Ama asker köy ahalisini düşünüp kendi rızası ile düşmana teslim olursa, bu, onun adına fedakârlık oluyor.
Askerin köy ahalisi için kendini feda etmesi ise, enelerin nahnüye dönüşmesine bir örnek olmaktadır. Birey ne zaman kendini bulunduğu cemaatin bir parçası bir azası olarak görürse, o zaman eneler nahnüye dönüşmüş demektir.
İlave bilgi için tıklayınız:
- "Adaleti mahza" ve "adaleti izafiye" hakkında bilgi verir misiniz?
(1) bk. Sünuhat.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
