Ayetü’l-Kübra risalesinde neden On İkinci Mertebe yoktur?
Değerli Kardeşimiz;
Ayetü'l-Kübra'nın Birinci Makamının on dokuz mertebesi olduğunu Üstadımız ifade etmektedir. Fakat sualinizde de ifade edildiği gibi, On İkinci Mertebenin zahiren olmadığı gibi bir durum söz konusudur.
Bu meseleyi şöyle izah etmek mümkündür:
Ayetü'l-Kübra risalesi dikkatle tetkik edildiğinde bazı yerlerde iki mertebenin beraber zikredildiği görülebilir. Mesela On Dört ve On Beşinci mertebeler beraber anlatılmış ve "İşte, bu meraklı misafirin âlem-i gaybdan aldığı ders-i marifetine kısa bir işaret olarak, Birinci Makam'ın on dördüncü ve on beşinci mertebelerinde şöyle denilmiştir" ifadesi kullanılmıştır.
Demek ki, aynı bölüm içerisinde iki ayrı mevzu beraber zikredildiğinde, iki mertebe beraber sayılabilir. On Birinci Mertebe'den hemen sonra, akıl ve kalp pencerelerinden Allah'ın varlığı ve birliği anlatılmaktadır. Bundan da anlaşılıyor ki, akıl ve kalb iki ayrı mertebedir. Dolayısıyla on ikinci ve on üçüncü mertebeler olarak sayılabilir.
"Sonra, pür-merak ve pür-iştiyak o misafir, âlem-i şehadet ve cismanî ve maddî cihetinde ve mahsus taifelerin dillerinden ve lisan-ı hallerinden ders aldığından, âlem-i gayb ve âlem-i berzahta dahi mütalaa ile bir seyahat ve bir taharri-i hakikat arzu ederken, her taife-i insaniyede bulunan ve kâinatın meyvesi olan insanın çekirdeği hükmünde bulunan ve küçüklüğü ile beraber manen kâinat kadar inbisat edebilen müstakim ve münevver akılların, selim ve nurani kalblerin kapısı açıldı."
"Baktı ki; onlar, âlem-i gayb ve âlem-i şehadet ortasında insanî berzahlardır ve iki âlemin birbiriyle temasları ve muameleleri, insana nisbeten o noktalarda oluyor gördüğünden; kendi akıl ve kalbine dedi ki: Gelin, bu emsalinizin kapısından hakikate giden yol daha kısadır. Biz öteki yollardaki dillerden ders aldığımız gibi değil, belki iman noktasındaki ittisaflarından ve keyfiyet ve renklerinden mütalaamız ile istifade etmeliyiz, dedi, mütalaaya başladı."(1)
(1) bk. Şualar, Yedinci Şua.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü