"Başkalarını ayniyet derecesinde bir misliyet sûretinde icad etmesi" ne anlama geliyor? Bununla kimler kastediliyor? Ayrıca insanların haşirde ihyası; ayniyle mi, misliyle mi olacak?
Değerli Kardeşimiz;
Kışın kurumuş köklerin ve dalların baharda canlanmaları aynen dirilmedir. Yaprakların, çiçeklerin ve meyvelerin yeniden yaratılmaları ise aynen değildir, geçen bahardakilerin mislidirler, ama bu misliyet öncekilerle o kadar büyük bir benzerlik gösterir ki, sanki “ayniyet derecesinde” gibidir.
Ayette haber verildiği gibi,(bk. Rum, 30/50) Allah yeryüzünü ölümünden sonra her bahar mevsiminde yeniden diriltmekte, bazı varlıkları ayniyle bazılarını ise ayniyet derecesinde bir misliyetle yeniden hayata kavuşturmaktadır. Milyonları aşan bu bitki ve hayvan türlerini yeniden yaratan ve hayatlandıran bir kudret, insan nev’ini de haşirde yeniden diriltecektir.
Üstad Hazretleri insanın bir ferdinin bir nev’ hükmünde olduğunu bildiriyor. Ölümle beden hanelerini terk eden insanlar, haşirde, “neş’e-i uhra” denilen yeni bir yaratılışla bedenlerine tekrar kavuşacaklar. Ehl-i cennet bu ikinci yaratılışla “ihtiyarlama, hastalanma, yorulma ve benzeri bütün noksanlıklardan kurtulmuş olarak” ebedî saadete ereceklerdir.
Bu dirilme ayniyle olacaktır. Zira insanda esas olan ruhtur. Ruh ise zaten ölmüş değildir. Kabirde ameline göre ya cennet lezzetlerinin yahut cehennem azabının numunelerini tatmakla meşguldür.
Ruh zaten ölmediğine göre, ahirette dirilecek olan bedendir. Bu bedenler şeklen dünyadakilerin misli gibi görünseler de, aralarında büyük farklıklar vardır. Bu yeni bedenler ebedî âleme münasip olarak yaratılmışlardır.
Cennette ruhlar bedenlere galip olacak, bir kişi bir anda birçok yerde bulunabilecek, birbirinden farklı birçok zevkleri birlikte tadabilecek, farklı sohbetlere katılabilecektir.
Allah Resulü’nün (asm) tarifi üzere, “gözlerin görmediği, kulakların işitmediği, beşer aklının idrak edemeyeceği” o cennet hayatının insanları da bu tarife uygun olarak bambaşka bir keyfiyette olacaklardır. Öyle ki, bu dünyadaki bedenler, o âlemdekilere göre “gölge” gibi zayıf ve geri kalacaklardır.
“Madem, fünunun ittifakıyla ve ulûmun şehadetiyle, hilkat şeceresinin en mükemmel meyvesi insandır. Ve mahlûkat içinde en ehemmiyetli insandır. Ve mevcudat içinde en kıymettar insandır. Ve insanın bir ferdî, sair hayvânâtın bir nev'i hükmündedir. Elbette, kat'î bir hads ile hükmedilir ki, haşir ve neşr-i ekberde, beşerin her bir ferdi aynıyla, cismiyle, ismiyle, resmiyle iade edilecektir.(1)
(1) bk. Lem'alar, On Yedinci Lem’a, Dördüncü Nota.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
