"Eski zamanda imanı kurtaran on el varsa, şimdi bire inmiş. İmansızlığa sevk eden sebepler eskiden on ise, şimdi yüze çıkmış..." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Eski zamanlarda insanı hayra ve iyiliğe sevk eden üç temel unsur vardı. Bunlar millet / halk (toplum) , devlet ve şahsın kalbindeki imanı idi.

Kişi bir günah işlese ya da kötü bir yola yönelse, o zamanın muhiti bu kişiye karşı dışlayıcı ya da koruyucu bir tepki göstererek onu hizaya getirirdi. Mesela, Allah’ın emir ve yasaklarına tam uyan bir köyde birisi içki içse, köy ahalisi bu kişiyle olan münasebetini, selamı sabahı kesse, bu kişi mecburen o kötü işini terk etmek durumunda kalacak. Çünkü köylünün bu tavrına rağmen köyde yaşayamaz, köyün umumi ahvaline uygun yaşamak zorundadır. Yani toplumun kendisi düzgünse ferdi de düzgün görmek ister.

İkinci koruyucu ve teftiş edici dinamik devlettir. Devlet bütün müesseseleriyle kötülüğü men ediyor ve iyiliğe de teşvik ediyorsa, o zaman ferdin kötülüğe yönelmesinin önünde kanuni bir bend ve engel teşekkül edecek demektir. Mesela, devlet içki imalini, satımını ve alımını yasaklarsa insanların ona ulaşması ve kullanması mümkün olmayacak.

Üçüncü koruyucu ve teftiş edici dinamik ise insanın kalbindeki imandır. Kişinin imanı kuvvetli ise zaten kötülüklerden ve günahlardan uzak durur.

Bu üç dinamik sağlam ve sıhhatli bir şekilde işlerse, insanın imanla ve ibadetle yaşaması ve öyle ölmesi çok kolay olur.

Ama toplum tersi bir şekilde insanları kötülüğe davet eder, devlet de bunu kanunlarla desteklerse, o zaman insanların sadece kalbindeki iman kalıyor. Eğer bu iman tahkikî ise, kişi bir derece kendini koruyabilir, ama taklidî ise o zaman toplumun ve devletinde desteği ile yoldan çıkması kuvvetle muhtemeldir.

Halbuki eski zamanlarda devlet vatandaşını her türlü kötülükten korumak için çabalardı, şimdi ise devletin sistemi kendi eli ile vatandaşı günaha sokuyor. Toplum ise bu ahirzaman hadiseleri ile ciddi bozulmuş, âdeta insanı kötü olmaya zorluyor. Günümüzde İslam dininin yasak ettiği içki, kumar, zina ve faiz gibi birçok şey alenen işleniyor. Bu dehşetli asırda iman bir ateş gibi olmuş, elinin yanmasını göze alarak imanı taşıyanlar çok büyük mükafatlara sahip olacaklar inşallah.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü