Her şeyin hakikati ne demektir ki; Cenab-ı Hakk’ın bir isminin tecellisine bakıyor, ona bağlıdır ve ona ayinelik vazifesi görüyor?

Değerli Kardeşimiz;

"Hakiki hakaik-i eşya, esma-i İlahiyedir. Mahiyet-i eşya ise, o hakaikin gölgeleridir. Hatta, bir tek zihayat şeyde, yalnız zahir olarak yirmi kadar esma-i İlahiyenin cilve-i nakşı görünebilir." (Sözler, Otuz İkinci Söz, Üçüncü Mevkıf.)

Bir şeyin Allah’ın ilmindeki haline “mahiyet” deniliyor. Bu ilmî varlıklar yaratıldıklarında “hakikat” oluyorlar. Buna göre, bir şeyin, mesela bir meyvenin ilm-i İlahideki hali mahiyettir. Bu mahiyet ise Rezzâk isminin gölgesi hükmündedir.

Rızıkların hakikati Rezzâk ismine dayandığı gibi, bütün mahlukatın hakikatleri Hâlık ismine, hayatlarının hakikati Muhyi ismine, ölümleri Mümit ismine dayanır. Ve hakeza…

Bütün mahlukatın ve eşyanın aslı ve hakikati, Allah’ın isim ve sıfatlarından ibarettir. Bu isim ve sıfatlar tecelli etmese hiçbir şey meydana gelmez.

Mesela, Rezzâk ismi faaliyetini durdursa, rızıklarlar olmaz. Muhyi ismi tecelli etmese, hayat meydana gelmez.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü