İçtihat Risalesindeki "Haddinden tecavüz edenin haddini bildirmek için" ifadesini açar mısınız? Yirmi Yedinci Söz'ün telif edilmesinin gayesi bu mudur?
Değerli Kardeşimiz;
"Haddini aşanlar"ın kimler olduğu bu Risalede özellikleriyle izah edilmiştir. Bu açıdan bir defa bu Risaleyi sadece bu niyetle okumak gerekir. Misal olarak sadece bir tanesini verelim:
"Nasılki kışta, fırtınaların şiddetli olduğu bir vakitte, dar delikler dahi seddedilir. Yeni kapıları açmak, hiçbir cihetle kâr-ı akıl değil. Hem nasılki büyük bir selin hücumunda, tamir için duvarlarda delikler açmak gark olmağa vesiledir. Öyle de şu münkerat zamanında ve âdât-ı ecânibin istilası anında ve bid'aların kesreti vaktinde ve dalaletin tahribatı hengâmında, içtihad namıyla, kasr-ı İslamiyet'ten yeni kapılar açıp, duvarlarından muharriblerin girmesine vesile olacak delikler açmak, İslamiyete cinayettir."(1)
Haddini bilmekle alakalı şöyle bir rivayet var:
طُوبٰىلِمَنْعَرَفَحَدَّهُوَلَمْيَتَجَاوَزْطَوْرَهُ Yani, “Ne mutlu o adama ki, kendini bilip haddinden tecavüz etmez.”(2)
Demek ki, haddini bilemeyenler olacak, bunlara da ayette geçen ve ulü’l-emr olarak ifade edilen müçtehitler cevap verecektir:
“Eğer o meseleyi Peygambere ve mü’minlerden ihtisas ve salâhiyet sahibi kimselere havale etselerdi, elbette o kimselerden hüküm çıkarmaya ehliyetli olanlar işin doğrusunu bilirlerdi.” (Nisâ, 4/83)
İşte bu Risalenin telif edilmesinin gayesi budur. Allah’ın emrini yerine getirmektir.
Ayrıca, İçtihat Risalesi niyeti halis olan kişiler açısından muazzam ilmî bir ders iken, niyeti ve fikri bozuk olanlar açısından ise, haddinden tecavüz edenin haddini bildirmektir.
Tarihte de bu böyledir. Küfür, dalalet dine hücum ettikçe, ehl-i imanın ilmiye sınıfı da bu hücuma mukabele etmişler.
Mesela; Mutezile felsefe ve aklı esas alıp dini tahrif etmeye kalkınca, Sünnî kelam anlayışı teşekkül etmiş ve ona mukabele etmiştir.
Hadislerin içine mevzu ve yalan sözler karıştırılmaya çalışılınca, Buharî ve Müslim gibi sağlam muhaddisler meydana çıkmıştır.
Risale-i Nurlar; bu asırda bu tarz batıl düşünceleri ve sapkın fikirleri hem bertaraf ediyor hem de ehl-i imanın itikad ve imanını sağlama alıyor.
Dipnotlar:
1) bk. Sözler, Yirmi Yedinci Söz (İçtihad Risalesi).2) bk. Buhârî, et-Tarihu’l-Kebîr 3:338; Taberânî, el-Mu’cemü’l-Kebîr 5:71; Beyhâkî, es-Sünenü’l-Kübrâ 4:182.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
