"Misâl-i Musağğar" ne demektir?
Değerli Kardeşimiz;
Şu muhteşem âlem, mevcut hâlini yine muhafaza etmekle birlikte, ondan onu temsil edecek küçük âlemler süzülmüş.
Ağacı süzüp meyveye sıkıştıran kudret ve hikmet eli, aynı kanunla nice âlemleri insana yerleştirmiş.
İnsan, bu kâinatın küçültülmüş bir şekli gibi.
İnsan kendinde mevcut, madde ve mânâ âlemleriyle, kâinattaki âlemlere bir küçük misal olmuş...
Şehadet ve gayb âlemlerinin, yâni görünen ve görünmeyen âlemlerin birer küçük misali: Beden ve ruh...
Şu görünen insan bedeni, görünmeyen bir ruh kanunuyla sevk ve idare edildiği gibi, şu muhteşem kâinat da nice kanunlarla sevk ve idare ediliyor.
Küçültme (tasğir) fiili âlemde akıl almaz derecede harika bir şekilde icra edilmiş ve ediliyor.
İnsan da okuduğu bir eserin özetini çıkarır. Bu özet asıl eserin küçük bir misalidir. Ama birisine “şu özet yardımıyla eserin tamamını ortaya koy” deseniz bundan aciz kalır.
Fakat bir çekirdek öyle mi? Toprağa attığınızda ağacının tamamını yeniden size takdim edebiliyor.
“Küçültülmüş misâl” ifadesini şöyle de anlamak mümkün:
Âlemlerde tecelli eden İlâhî isimler, insanda da tecelli etmiş. Bu tecelliler de kâinattaki hadsiz tecellilerin bir küçük misali gibi...
Meselâ, Musavvir isminin cilveleriyle, her varlığa bir suret, bir şekil takılmış. Allah, bu suretler âleminin bir küçük misalini de insana lütfetmiş. Onun da gözünün sureti, kulağınınkine benzemiyor; kalbinin şekli böbreğininkine...
Muhyi, yani hayat verici isminin tecellisiyle meleklerden cinlere ve hayvanlara kadar nice varlıklar hayat nimetine kavuşmuşlar. Bu tecellilerin bir misali de insana lütfedilmiş.
Nur Külliyatı’ndan bir hakikat dersi:
“Evet, nasıl ki, insanın anasırları, kâinatın unsurlarından; ve kemikleri, taş ve kayalarından; ve saçları nebat ve eşcarından; ve bedeninde cereyan eden kan, ve gözünden, kulağından, burnundan ve ağzından akan ayrı ayrı suları, arzın çeşmelerinden ve madenî sularından haber veriyorlar, delâlet edip onlara işaret ediyorlar. Aynen öyle de, insanın ruhu âlem-i ervahtan ve hâfızaları levh-i mahfuzdan ve kuvve-i hayâliyyeleri âlem-i misâlden... ve hakeza, her bir cihazı bir âlemden haber veriyorlar.” (Lem’alar)
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü