"Müvazene sırrına binâen, hassas bir terazinin iki kefesinde iki ceviz veyahut iki güneş bulunsa; hangi kefesine bir şey ilâve edilirse, o aşağı iner; ötekisi havaya kalkar." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Bilindiği gibi, imkân; olup olmama şıklarından her ikisi de aynı derecede bulunan demektir.

Her şeyin yaratılmasıyla yaratılmaması müsavidir. Cenâb-ı Hak bir şeyi yaratmayı irade ettiğinde yaratılma kefesi yukarı çıkar, yaratılmama ise aşağı iner. Bu konuda bir yıldızla bir çiçeğin farkı yoktur. Zira ikisi de mümkin gurubuna girerler; o yönden birbirine eşittirler. Allah, çiçek yaratmayı irade ettiğinde çiçek yaratılır, güneş yaratmayı irade ettiğinde güneş yaratılır. Bu noktada, çiçekle güneşin farkı yoktur. Burada meseleye sadece irade nokta-i nazarında bakılmamalıdır. Çünkü Allah'ın bir şeyi irade etmesi kudret ve sair sıfatlarını da aynı anda hareket ettirmesi anlamındadır. Dolayısıyla Allah'ın bir şeye emretmesi, aynı anda İrade ve Kudreti de kapsadığı için, ayette "O bir şeyi yaratmayı irade ettiği zaman, ona sadece "Ol" der, hemen oluverir" (Bakara, 117) buyurulmaktadır.

Üstadımız bu konuyu şöyle izah etmektedir: "Eğer o kelâm emir ve nehiy ise, mütekellimin derecesine göre irade ve kudreti de tazammun eder."

Ek Bilgi için tıklayınız:
- Nuraniyet sırrı, şeffafiyet sırrı, muvazene sırrı, intizam ve imtisal sırlarını açıklar mısınız?
- "Üçüncü Temsil: Muvazene sırrıdır." Temsili devamıyla birlikte açar mısınız? Muvazene sırrının kudretle ilişkisi nedir?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü