Namazla ilgili ayetlerde, ikindi namazının mukabili görünmüyor; Güneş dört veya altı merhalde doğup battığı hâlde, neden beş vakit namaza emredilmişiz; Risalelerde bu konuda bilgi var mı?

Değerli Kardeşimiz;

İbadetlerin şeklini ve zamanını belirten ve emreden Allah’tır. İbadetlerde esas olan emirdir, hikmet yani fayda değildir. Biz, “Şu buna mukabil geliyor, o buna denk geliyor.”, şeklinde namazların adedini tayin edemeyiz. Allah Kur’ân’da ve Peygamberimiz (asm) vasıtasıyla sünnette ne emretmiş ise namazın kemiyeti odur; bunun dışında hiçbir sebep ya da gerekçe namazın adedini değiştiremez. Ancak, isteyen kişi bu beş vakte ilave olarak teheccüd namazı da kılabilir. Zira, bu namaz Peygamber Efendimize (a.s.m) vaciptir, ümmeti için ise sünnettir.

Rum suresinin 17. ve 18. ayetlerinde dört namaz vaktinin geçtiği bilinmektedir:

فَسُبْحَانَ اللّٰهِ حِينَ تُمْسُونَ وَحِينَ تُصْبِحُونَ - وَلَهُ الْحَمْدُ فِى السَّمٰوَاتِ وَاْلاَرْضِ وَعَشِيًّا وَحِينَ تُظْهِرُونَ

"Haydi siz akşama erdiğinizde ve sabaha kavuştuğunuzda Allah’ı tesbih edin. Göklerde ve yerde hamd ve övgü ona mahsustur. Günün sonuna da ve öğle vaktine erişince de Allah’ı tesbih edip namaz kılın." (Rum, 30/17-18)

Burada geçen "aşiyyen" ifadesinden bazı âlim ve müfessirler ikindi namazını anlamışlar ise de daha çok kelimenin gerek lügat ve gerekse anlam yönünden günün sonunda anlamıyla yatsı namazı kastedildiğini anlamışlardır.

İkindi namazı ile ilgili asıl olan Efendimiz (a.s.m)'ın bildirdiği ve gösterdiği gibi namaz kılmaktır. Ama âlimlerimiz bazı ayetlerden ikindi namazının da delillerini şöyle belirtirler:

حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلٰوةِ الْوُسْطٰى وَقُومُوا لِلّٰهِ قَانِتٖينَ "Namazlara ve orta namaza devam edin; gönülden boyun eğerek Allah için namaza durun." (Bakara, 2/238)

Orta namazın beş vakit namazdan hangisi olduğuna dair kesin bir delil yoksa da ashab ve tabiîn çoğunluğu bu namazın ikindi namazı olduğu görüşündedirler.

Zira namazlar anlamındaki "salavat" çoğuldur ve en az üç olmalıdır. Bunların ortasındaki anlamındaki "salatü'l vusta" ifadesi ise, "ve" bağlacıyla bağlandığından bunlardan farklı olmalıdır. Dolayısıyla namazlar, üç adet olsa orta namaz olmayacağından bu namazların en az dört olması gerekir. Dolayısıyla Rum suresinde geçen (17. ve 18. ayetler) namazlar sabah, öğle, akşam ve yatsı namazları olarak kabul edildiğinde, onların ortası olan ikindi namazı "orta ve vusta" namaz olarak ortaya çıkar.

İlave bilgi için tıklayını:

- Bakara suresi 238. ayette belirtilen orta namaz hangisidir?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü