"On Asıl’ın on dairesi seni inkardan vazgeçirir. 'Hakiki bir kusur varsa bize aittir.' derler." Nasıl şikâyetçiyi inkârdan vazgeçiriyor ve kusurunu itiraf ettiriyor?
Değerli Kardeşimiz;
Üçüncü Dal’ın esası, hadis-i şeriflerin iyi anlaşılmasını sağlayacak metodları misallerle tesbit etmektir:
“Kıyamet alametlerinden ve ahir zaman vukuatından ve bazı amalin fazilet ve sevaplarından bahseden ehadis-i şerife güzelce anlaşılmadığından, akıllarına güvenen bir kısım ehl-i ilim, onların bir kısmına zayıf veya mevzu demişler. İmanı zayıf ve enaniyeti kavi bir kısım da inkâra kadar gitmişler.”(1)
Konu misallerle izah edildikten sonra, şu ikaz yapılmaktadır:
“Ey insafsız ve dikkatsiz ve imanı zayıf, felsefesi kavi, hodbin, münekkid adam! Şu 'On Asıl'ı nazara al. Sonra sen, hilâf-ı hakikat ve kati muhalif-i vaki gördüğün bir rivayeti bahane ederek, ehadis-i şerifeye ve dolayısıyla Resûl-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâmın mertebe-i ismetine halel verecek itiraz parmağını uzatma! Zira, evvela o 'On Asıl'ın on dairesi seni inkârdan vazgeçirir. 'Hakiki bir kusur varsa, bize âittir.' derler, hadise raci olamaz. 'Eğer hakiki değilse senin sû-i fehmine aittir.' derler.”(2)
Buna göre:
a) Hadislere gelen itirazlar, onların güzelce anlaşılmadığı içindir. Hakikate, münafi hiçbir hadis yoktur. Bunun için, bu asıllarda anlatılanları dikkatle okumak, iyi anlamak ve hadisleri de ona göre tevil etmek gerekir.
b) Peygamber Efendimizin (asm) manevi şahsiyetine zarar verecek hiçbir tahlil doğru olamaz. Bu itibarla hadislere itiraz etmek, Allah Resülüne itiraz etmek manasına gelir.
c) Bir kimse, hadislerde hakikate aykırı durumun olduğunu söylerse, ilk On Asıl’da anlatılan daireye girmesi gerekir. Bu daire onu koruyacaktır.
d) Bu dairede kalanlar, hadislerde hakiki manada hakikate aykırı bir şeyin olmayacağını görür, bilir ve hadisleri inkâr etmekten vazgeçer. Eğer zahiren bir kusur görünüyorsa, hadisleri yanlış tahlil edenlerin hatasıdır. Yani, kusur hadislerde değil, onların yanlış tevil edilmesindendir.
e) Bunlara rağmen, biri hadislere yine itiraza devam ediyorsa, o zaman onun anlayışında bir problem var demektir. Tad alma kabiliyetini kaybeden kişi, nimette kusur bulmasın, hatayı dilinde arasın...
Dipnotlar:
1) bk. Sözler, Yirmi Dördüncü Söz, Üçüncü Dal.
2) bk. age.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü