On İkinci Lem'adaki yedi tabaka arz meselesini izah eder misiniz? Neden ayete itiraz edilmiş? Üstad orada ne anlatmak istiyor?

Değerli Kardeşimiz;

Bediüzzaman Hazretleri, bu ayetin küre-i arzın semavat gibi yedi kat olduğunu doğrudan belirtmediğini ifade ediyor.

Ehl-i ilhad semavatın da küre-i arzın da yedi kat olmadığını iddia ediyor ve bu yüzden ayete itiraz ediyor. Çünkü felsefecilerin görüşüne göre, semavat yedi değil, dokuz kattır. İşte itiraz bu noktadandır.

On İkinci Lem'a'da bu konu ile alakalı verilmek istenen iki esas var. Bunlar:

a) Yukarıda belirtmeye çalıştığımız gibi, küre-i arzın da semavat gibi yedi kat olduğu açıkça ifade edilmiyor. Aşağıda orijinal metni veriyoruz:

"Evvela: Ayetin manası ayrıdır ve o manaların efradı ve masadakları ayrıdır. İşte o küllî mananın müteaddid efradından bir ferdi bulunmazsa, o mana inkâr edilmez. Semavatın yedi tabakasına ve arzın yedi katına dair mana-yı küllîsinin çok efradından yedi masadak zahiren görünüyor.

Sâniyen: Ayetin sarahatında 'yedi kat arz' dememiş."

"Ayetin zahiri diyor ki: 'Arzı da o seb'a semavat gibi halketmiş ve mahlukatına mesken ittihaz etmiş.' Yedi tabaka olarak halkettim, demiyor. Misliyet ise mahlukıyet ve mahlukata meskeniyet cihetiyle bir teşbihtir." (Lem'alar, On İkinci Lem'a.)

b) Her ne kadar ayetin zahirinden küre-i arzın yedi kat mertebesi anlaşılmasa da fakat işaret ve remz olarak küre-i arzın da yedi kat olduğu anlaşılabilir. Yine Risale-i Nurlardan bu konuyu izah eden kısım şöyledir:

"İkincisi: Küre-i arz her ne kadar semâvâta nisbeten çok küçüktür; fakat hadsiz masnuat-ı İlâhiyenin meşheri, mazharı, mahşeri, merkezi hükmünde olduğundan, kalb cesede mukabil geldiği gibi, küre-i arz dahi, koca hadsiz semavata karşı bir kalb ve manevî bir merkez hükmünde olarak mukabil gelir. Onun için zeminin küçük mikyasta eskiden beri yedi^(HAŞİYE) iklimi;"

"Hem Avrupa, Afrika, Okyanusya, iki Asya, iki Amerika namlarıyla maruf yedi kıt'ası; hem denizle beraber şark, garb, şimal, cenub, bu yüzdeki ve Yeni Dünya yüzündeki malum yedi kıt'ası;"

"Hem merkezinden ta kışr-ı zahirîye kadar hikmeten, fennen sabit olan muttasıl ve mütenevvi yedi tabakası,"

"Hem zîhayat için medar-ı hayat olmuş yetmiş basit ve cüz'î unsurları tazammun edip ve "yedi kat" tabir edilen meşhur yedi nevi küllî unsuru;"

"Hem dört unsur denilen su, hava, nar, toprak (türab) ile beraber, 'mevalid-i selâse' denilen maadin, nebatat ve hayvanatın yedi tabakaları ve yedi kat âlemleri;"

"Hem cinn ve ifrit ve sair muhtelif zişuur ve zîhayat mahlukların âlemleri ve meskenleri olduğu, çok kesretli ehl-i keşf ve ashab-ı şuhudun şehadetiyle sabit yedi kat arzın âlemleri;"

"Hem Küre-i Arzımıza benzeyen yedi küre-i uhra dahi bulunmasına, zihayata makarr ve mesken olmasına işareten yedi tabaka yani yedi küre-i arziye bulunmasına işareten Küre-i Arz dahi, yedi tabaka âyât-ı Kur'aniyeden fehmedilmiştir."

"HAŞİYE: Seb'a ile beraber yedi kelimesi yedi kere tevafuku pek güzel düşmüş." (bk. age.)

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü