Otuz Üçüncü Söz, On Altıncı Pencere'yi izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Yeryüzünde sürekli tazelenen mahlukat, bir intizam içinde tazeleniyorlar. Mesela; kışın bütün bitkilerin ve bazı hayvanların ölmesi, baharda yenilerin gelmesi büyük bir sistemi ve intizamı akla gösteriyor. Gençlerin askere alınmaları ve terhis edilmeleri nasıl bir nizam ve plan ile oluyorsa, aynı şekilde bütün canlıların sürekli yaratılmaları ve ölmeleri de bir intizam ve plan ile olmaktadır.
İntizam ise her şeyin hikmetle yapıldığını gösterir. Sıfat varsa mevsuf da vardır. Sıfatın olup da o sıfatın sahibinin olmaması mümkün değildir. Öyle ise kâinatı kuşatmış olan intizam ve hikmet sıfatları Hakîm bir mutasarrıfı ilan ve ispat ediyor.
Hikmet ve intizam sıfatları kâinatı her tarafını kuşatmıştır. Her baharda dağları, bağları ve ovaları süsleyen ve insanın yüzüne gülen rengârenk çiçekler açık bir dille tezyin fiilinin kâinatta hükümferma olduğunu akla gösterir. Yıldızların sema dairesini süslemeleri, kâinatta tezyin sıfatının ne denli parlak bir hakikat olduğunu gösteriyor. İhsan ve ikram manasının arkasında da Kerim ve Latif isimleri parlıyor.
Netice olarak, bütün sıfatlar, nasıl iç içe tecelli etmişler ise, onların mevsufu olan isim ve sıfatlar da iç içe birbirini gösteriyor, ispat ediyor, kendi mana ve hükümlerini ilan ediyorlar. Işığın yedi rengi nasıl ışığın kaynağı olan Güneş'e işaret edip onun varlığını ispat ediyorlarsa, aynı şekilde kâinatta tecelli eden bütün isimler de Zât-ı Akdesi kati bir şekilde gösterip ispat ederler.
Her bir fiil ve sıfat, faile ve mevsufa giden ayrı bir yol gibidir. Üstad Hazretleri burada bize bir yol ve uslup gösteriyor. Kâinatta sayısız sıfat ve fiiller vardır, öyle ise bu sayısız fiil ve sıfatları çoğaltıp tefekkür alanımızı genişletmek bizim elimizdedir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
İsimler ve sıfatlar Allahın birliğine nasıl delil olur?
Bir eşyada Adl isminin bir gereği olarak denge ve ölçü yaratılıyor başka bir İlah olmuş olsa bu ölçü ve denge bozulurdu demek Adl isminin tecellisi olan denge ve ölçü yerli yerinde kalıyor kimse bunu bozamıyor ise demek başka bir el karışmıyor ve İlah tek demektir. Adl ismi bu yönü ile Allah’ın tek ve bir olduğunu gösterip ispat ediyor.
Yine Kuddus ismi küçük bir atomdan tut ta bütün kainata varana kadar her şeyde nezafet ve temizlik tecellisi ile kainatı pırıl pırıl yapıyor ikinci bir el ikinci bir İlah olmuş olsa aralarında ki çatışma ve çekişmeden dolayı kainatın umumunda görülen bu temizlik ve paklık kalmaz her yer viraneye ve moloz yığınlarına dönerdi.
Ferd ismi her şeyi her şeyle bağlayıp kainatı bir bütün haline getiriyor ve kainat içinde ki külli unsurları şirkin bir alameti sayılabilecek çift olma özelliğinden mahrum bırakıyor. Mesela güneş tek, ay tek, hava tek, su tek, ateş tek, toprak tek ve bu unsurlar arasında vücub derecesinde bir ittisal ve iltisak var bu da her şeyin sahibinin tek ve ferd olduğunu gösteriyor. Hava unsuru kimin ise canlılarda ki akciğerlerde Onundur çünkü hava akciğerleri dolayısı ile canlıları sahibi adına zapturapt altına alıyor.
İrade sıfatı küllidir ve her bir eşya üzerinde tecelli ediyor. Şayet iki külli irade olmuş olsa her bir eşyada tercih ve seçim kargaşası ve çatışması yaşanır hiç bir imkan ve ihtimal vuku bulmazdı. Ahmetin kel mi saçlımı olacağı belli olmazdı iki külli irade birisi saçlı diğeri kel deyip kavga çıkardı iki külli iradenin kavgasında ne kainat kalır ne eşya. Zaten teknik ve mantık açısından külliyet ve ezeliyet ikinci bir külli ve ezeli iradeye alan ve mahal bırakmazda biz faraza ve hayali bir zihin egzersizi yapıyoruz.
Her bir İlahi ismi ve tecellisini bu şekilde düşünebiliriz.