"Ve hicab olan yeknesak kaidesine girmeyecek,.." Yeknesak kaidesi, neden gaflet veriyor ve hicaba vesile oluyor? Bunlara bir iki misal verebilir misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Yeknesak, aynı halde olup değişmeyen manasına gelir. Bir şeyin devamlı olarak aynı halde bulunması, aslında ilâhî kanunların şaşmazlığını göstermesi cihetiyle, insanları daha çok hayrete ve daha fazla şükre sevk etmesi gerekirken, birçok insanda bu yeknesaklık ülfete dönüşür ve o harika eserlerin mükemmel fiillerin dikkate alınmamasını, üzerlerinde layıkınca düşünülmemesini netice verir. Meselâ, takvimlerde her ilde Güneş'in doğuş ve batışı ve diğer namaz vakitleri bir yıl öncesinden bilinir ve yazılır. Bu duruma çok hayret etmek ve dünyanın bu harika, dakik ve hassas seyahatini ibretle tefekkür etmek ve bu mükemmel nizamı koyan Allah’ın ilmine ve kudretine karşı hamd ve şükürle mukabele etmek gerekirken üzerinde fazla düşünülmeden geçilir.

Bir başka misâl:

Yemekten sonra o nimetleri bize ihsan eden Rabbimize şükür ve dua ederiz. Ama bizim için yemekten çok daha ehemmiyetli olan hava nimetine şükretmek aklımıza gelmez. Kanımızın her nefes alışımızda temizlenmesi, hiç aksamadan yürüyen yeknesak bir faaliyet olduğundan, bu hal bize gaflet verir ve o büyük İlâhî ihsanı pek hatırlamayız.

Azalarımızın her birinin vazifeleri de yeknesaklık içinde çoğu zaman nazarımızdan saklanır. Ancak onlara bir hastalık arız olduğunda kıymetlerini ve bizim için ne kadar büyük bir nimet olduklarını hatırlarız.

“Ülfet ve âdet ve yeknesaklık perdeleri altında çok hârika hakikatler gizleniyor gördüm. Bilhassa ehl-i gaflet ve ehl-i tabiat ve felsefenin dinsiz kısmı, bu âdetullah kanunlarının perdesi altında çok mu'cizat-ı kudret-i İlahiyeyi görmeyip; dağ gibi bir hakikatı, zerre gibi bir âdi esbaba isnad eder, yükletir. Kadîr-i Mutlak'ın, her şeydeki marifet yolunu seddeder. Ondaki nimetleri kör olup görmeyerek, şükür ve hamd kapısını kapıyorlar.”

1) bk. Emirdağ Lahikası-II, 84. Mektup.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü