Allah sonsuzdur, yeri ve mekanı yoktur. Madde ise bir yer tutuyor. Maddenin tuttuğu yer kadar Allah'ın sonsuzluğuna bir sınırlama getirilmiş olmuyor mu?

Değerli Kardeşimiz;

Bu konunun anlaşılması, Allahın sonsuz ve mekandan münezzeh olması ifadesinin doğru anlaşılmasına bağlıdır. Allah’ı ve sıfatlarını temsil eden Vacib-ül Vücut makamı ile madde ve mahlukatı temsil eden Mümkün-ül Vücut makamı, mekan ve yer tutma noktasından çok farklıdır. Allah bir yerde ve bir mekanda olmaktan münezzeh iken, mümkün olan şu mahlukat bir yerde ve bir mekandadır.

Şayet Allah-haşa- sonsuz bir kap ya da bir tünel içinde olsa idi, sorunun bir anlamı olurdu o zaman; maddi alemle bir kesişme noktası olmak durumunda kalırdı. Halbuki Allah’ın bir kap ya da bir tünel gibi mekan ve yeri yok ki, gelip maddi mahlukat ile kesişsin ya da mahlukat onun mekanını daraltsın.

Soruda zımni olarak Allah’a bir yer ve mekan izafe ediliyor. Elbette Allah’a bir yer ve mekan tahayyül edilirse, nihayetinde maddi alemle ya da mahlukat ile bir noktada birleşmesi ve kesişmesi gerekecek ve bir sınırlama ve yer zapt etme manası oluşacaktır. Bu sebeple İslam dininin en önemli kaidesi olan; tenzih ve takdis manasını iyi kavramak ve ona göre hareket etmek gerekiyor.

Yani; tenzih ve takdis manasına göre bu soru, kendi içinde yanlış ve çelişkili bir sorudur. Zira bu soruda önce zımni olarak Allah’a bir mekan vermek, sonra bu mekan üstünden soru üretilmektedir. Halbuki soruya gelmeden önce; tenzih ve takdis manası Allah’ı bir yer ve mekan tutmaktan men ediyor. Böyle olunca Allah’ın vacip varlığı ile maddenin mümkün varlığı asla kesişmez ve bir noktada buluşmaz. Tıpkı sınır olmayan Türkiye ile Amerika hakkında, acaba şu kasaba Amerika sınırları içinde mi yoksa Türkiye sınırları içinde mi demek gibi, kendi içinde tutarsız ve çelişkili bir sorudur bu soru.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü