"Daimî Tecelli ve Tezahür" ne demektir?

Cevap

Değerli Kardeşimiz;

“Daimî kemâlât ise daimî tezahür ister.”(1)

Allah, Samed’dir, Ganiyyü-l-âlemîndir. O’nun zâtı hakkında ne ihtiyaç, ne de mecburiyet söz konusu olamaz. Allah’ın her sıfatı, her fiili ve her ismi sonsuz bir kemâle sahiptir. Allah, mükemmel bir güneş yarattığı gibi, ondan faydalanabilecek mükemmel gözler de yaratmıştır. Cenâb-ı Hakk’ın ne güneşin ışık saçmasına ne de gözün görmesine muhtaç olması düşünülemeyeceğine göre, bu yaratışlar hem kemâlinin tezahür etmesi, hem de muhtaç varlıklara bir ikram, bir ihsan olmaları içindir.

Ancak, özellikle akıl sahibi olan insanlar, kâinatta ve kendi varlıklarında tecelli eden bu kemâle hayran ve bu ihsanlara minnettar olduktan sonra, bir daha dirilmemek üzere yokluğa atılırlarsa, ne bu mükemmel sanatları seyir için, ne de bu harika ihsanlara şükür için kalplerinde bir arzu kalmaz.

Bu durumda insana akıl verilmesi, bu harikaların seyrettirilmesi hem hikmetsiz hem israf olur, hem de yok olma korkusu insanı önce ümitsizliğe, sonra isyana ve küfre götürebilir.

İnsanın bu yaratılışı, ahiretin varlığına ayrı bir delildir. “Eğer vermek istemeseydi istemek vermezdi.” hakikatince, insana bu istidadın ve bu isteğin verilmesi ahiretin varlığını gösterir. Aksi halde, Cenâb-ı Hak insanları şükür ve ibadet için değil, -hâşâ- itiraz ve isyan için yaratmış gibi olur. Bu ise O’nun sonsuz rahmetine ve hikmetine de zıttır.

“…İnsan, sevdiği ve kıymetini takdir ettiği bir Cemâl-i Mutlak'tan ebedî ayrılmaktan gelen derin yarasını; ancak ona adavetle, ondan küsmekle ve onu inkâr etmekle tedavi edebilir. İşte kâfirlerin Allah'ın düşmanı olması, bu noktadan ileri geliyor.”(2)

İnsanın elde edemediği ve ulaşamadığı bir şeye düşman olması, fıtratının bir özelliğidir. Allah insanı ebedî hayata mazhar etmeyip, ebedî bir yokluğa ve hiçliğe mahkûm etse idi, insan kendi hissiyat ve ruhunu teskin etmek için Allah’a karşı düşmanlık edip kin bağlayacaktı. O’nun sonsuz cemal ve kemalini unutmak için inkâra ve düşmanlığa yönelecekti.

Kâfirler ahiret hayatına inanmadıkları için, dünyada mazhar oldukları güzellikleri ve mükemmellikleri ebedî kaybetme endişesinden dolayı düşman vaziyetini alıyorlar.

İnsanın kalbine dercedilen nihayetsiz muhabbet hissi, sonsuz bir cemali sevmek için verilmiştir. Şayet sonsuz cemal sahibi, insanı ebedî bir yokluğa atsa, o sonsuz muhabbet sonsuz bir eleme ve düşmanlığa inkılap eder.

Dipnotlar:

(1) bk. Sözler, Onuncu Söz, Dördüncü Hakikat.
(2) bk. Lem’alar, Otuzuncu Lem'a, Altıncı Nükte.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü

Kategorileri:
D
Okunma sayısı : 902
Sayfayı Word veya Pdf indir
Bu içeriği faydalı buldunuz mu?

BENZER SORULAR

Yükleniyor...