"Belki lazım gelir ki, onun nazarı, daima karşısında Hüve, Hüvallah okusun, görsün..." Devamını, ayet ve Arabi ibarelerin konuyla münasebetlerini de kurarak açar mısınız?

Cevap

Değerli Kardeşimiz;

Sözler’den bir hakikat dersi:

"... Muhakkikin-i evliyanın bir kısmı demişler: 'Hakiki hakaik-i eşya, esma-i İlahiyedir. Mahiyet-i eşya ise, o hakaikın gölgeleridir.'"(1)

Mahiyet-i eşya, varlıkların ilm-i İlâhideki halleridir. Bu ilmî vücutların hakikati ise esma-i İlahiyeye dayanır. Mesela, bir meyveye baktığımızda şöyle düşünürüz:

Bu meyve, henüz yaratılmadan, Allah’ın ilminde her şeyiyle takdir edilmişti. Onun irade etmesiyle ilim dairesinden kudret dairesine geçti. O halde bu meyvenin hakikati Allah’ın ilmindeki mahiyetidir. O mahiyet de Rezzak isminin gölgesi hükmündedir. Esas olan Rezzak ismidir. İlm-i İlâhideki bütün rızıklar o ismin farklı gölgeleridir. O halde o meyvenin hakiki hakikati Rezzak ismidir.

Varlık âlemini bu manada değerlendiren bir mümin, her neye baksa Allah’ın esmasını okur ve o isimlerin sahibine intikal etmekle her şeyde هُوَ اللهُ , هُوَ okur ve görür.

Yine bütün eşyanın Allah’ın isimlerinin tecellileri olduğunu bilen insan, bütün kâinatın onun birliğini, âdeta haykırdığını işitir ve قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ sadasını dinler.

Gördüğü ve işittiği bu tevhid dersleriyle, bütün varlıkların Allah’ın birliğine birlikte şehadet ettiklerini "Lâ ilâhe illâhû beraber mîzened âlem" diyerek ilan eder.

“İşte, Kur'ân-ı Mübîn, اَللهُ لاَۤ اِلٰهَ اِلاَّ هُوَ لَهُ اْلاَسْمَاۤءُ الْحُسْنٰى fermanıyla, zikrettiğimiz hakikatlara işaret eder.”

Ayet-i kerimenin meali:

“Allah, kendisinden başka hiçbir ilah bulunmayandır. En güzel isimler onundur.” (Tâhâ, 20/8)

1) bk. Sözler, Otuz İkinci Söz, Üçüncü Mevkıf.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?

BENZER SORULAR

Yükleniyor...