"Beşerin ekseriyet-i mutlakası, bir mekteb-i âlinin talebesi gibi, bir tarz-ı hayat-ı içtimaiyeyi giyse, bir seviyeye girse, o vakit mezhepler tevhid edilebilir." İzah eder misiniz?
- Mezhepleri birleştirme projeleri neden kaynaklanmaktadır?
Değerli Kardeşimiz;
Aynı seviyede, aynı şartlarda, aynı iklim ve coğrafyada yaşayan insanların, bir mezhep çatısı altında toplanmaları makul olan bir şeydir. Nitekim İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde böyle bir temayül vardır.
Sosyoloji ilmi açısından insanlık geleneksel toplum, modern toplum, postmodern toplum, bilgi toplumu, ağ toplumu şeklinde seyrediyor ve küreselleşme de bunun bir neticesidir.
Bugünkü medeniyet dünyayı büyük bir köy haline getirmiş ve insanlığın içtimai yapısını müşterek bir üretim ve tüketim kültürüne doğru yönlendirmiştir.
Geleneksel toplumlarda, insanlar arasında öyle farklılıklar vardı ki peygamberler ve şeriatlar bile farklı olabiliyordu. Ama insanlık tekâmül ettikçe toplumlar arasındaki makas daralmış, bir peygamber ve bir şeriat kıvamına gelmiştir. Lakin tam bir seviyeye gelemediği için mezhepler devreye girmiştir.
"...Eğer, beşerin ekseriyet-i mutlakası, bir mekteb-i âlinin talebesi gibi, bir tarz-ı hayat-ı içtimaiyeyi giyse, bir seviyeye girse, o vakit mezhepler tevhid edilebilir."(1)
Üstadımızın bu harika tesbiti ya da isabetli nazarı, aslında sosyolojinin varacağı en son noktayı tarif ediyor. Ama insanlığın ya da kâinatın ömrü buna ulaşmaya yeter mi onu bilemeyiz.
Mezheplere toptan karşı çıkanlar, Kur'an ve sünneti tam anlayamadıkları gibi, psikoloji ve sosyoloji ilminden de habersizdirler.
1) bk. Sözler, Yirmi Yedinci Söz, Hatime.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar