"Desatir-i hikmet, nevamis-i hükûmetle; kavanin-i hak, revabıt-ı kuvvetle imtizac etmezse cumhur-u avamda müsmir olamaz." cümlesini izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Bu düstur, ilk bakışta ülke idaresiyle alakalı görünse de hüküm sürme manasına gelen hükûmet kelimesinin lügat manası esas alındığında, aileden şirket idaresine kadar her türlü idare için de geçerli olur.

Konuya ülke idaresi açısından yaklaştığımızda şu mânâyı anlıyoruz:

Nevamis-i hükûmet; “hükûmetin umumi siyaseti, çalışma esasları ve temel fikirleri” olarak kabul edilebilir. Bunlar "desatir-i hikmetle" imtizaç etmelidir, yani bu görüşler ve bu temel idarî anlayışlar, akla ve mantığa dayanmalı ve ülkenin menfaatine olmalıdır. Böyle olduğunda, idare edilen zümreden kabul görür ve o esaslara riayet edilir.

İkinci bir kaide, hakla kuvvetin birlikte yürümesidir. Yani hem tutulan yol hak ve doğru olacak, hem de o yolda yürümek için gereken kuvvete de sahip olunacaktır.

Bunun olmaması hâlinde de muvaffak olunamaz ve hükümetin icraatları halk tarafından kabul görmez.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü