Hakikat çekirdekleri

İçerikler

  1. "Marîz bir asrın, hasta bir unsurun, alil bir uzvun reçetesi, ittibâ-ı Kur'ân'dır." cümlesini izah eder misiniz?

  2. "Azametli, bahtsız bir kıt’anın; şanlı, talihsiz bir devletin; değerli, sahipsiz bir kavmin reçetesi, ittihad-ı İslâmdır." cümlesini açıklar mısınız; "kıt'a", "devlet" ve "kavim" hangileridir?

  3. "Arzı ve bütün nücum ve şümusu tesbih taneleri gibi kaldıracak ve çevirecek kuvvetli bir ele mâlik olmayan kimse, kâinatta dâvâ-yı halk ve iddiayı icad edemez." İzah eder misiniz?

  4. "Haşirde bütün zevil’ervâhın ihyâsı, mevt-âlûd bir nevm ile kışta uyuşmuş bir sineğin baharda ihyâ ve inşasından kudrete daha ağır olamaz..." İzah eder misiniz?

  5. "Sivrisineğin gözünü halkeden, güneşi dahi O halketmiştir..." İzah eder misiniz, sivrisinekle pireyi misal olarak vermesinin hikmeti nedir?

  6. "Pirenin midesini tanzim eden, manzume-i şemsiyeyi de o tanzim etmiştir." İzah eder misiniz; pirenin midesi ile samanyolu galaksisinin arasında nasıl bir alâka var ki Üstad bu cümleyi kullanmış?

  7. "Kâinatın te’lifinde öyle bir i’câz var ki, bütün esbab-ı tabiiyye, farz-ı muhal olarak, muktedir birer fâil-i muhtar olsalar, yine kemâl-i acz ile o i’câza karşı secde ederek,.." İzah eder misiniz?

  8. "Esbaba tesir-i hakikî verilmemiş; vahdet ve celâl öyle ister. Lâkin, mülk cihetinde, esbab dest-i kudrete perde olmuştur; izzet ve azamet öyle ister; tâ nazar-ı zâhirde, dest-i kudret mülk cihetinde..." İzah eder misiniz?

  9. "Mahall-i taallûk-u kudret olan her şeydeki melekûtiyet ciheti, şeffaftır, nezihdir." ifadesinin izahını yapar mısınız?

  10. "Âlem-i şehadet, avâlimü’l-guyûb üstünde tenteneli bir perdedir." cümlesini izah eder misiniz?

  11. "Bir noktayı tam yerinde icad etmek için, bütün kâinatı icad edecek bir kudret-i gayr-ı mütenâhi lâzımdır. Zira, şu kitab-ı kebîr-i kâinatın herbir harfinin, bahusus zîhayat herbir harfinin, herbir cümlesine müteveccih birer yüzü..." izah eder misiniz?

  12. "Meşhurdur ki, hilâl-i îde bakarlardı. Kimse bir şey görmedi. İhtiyar bir zât yemin ederek 'Hilâli gördüm.' dedi. Halbuki gördüğü hilâl değil, kirpiğinin takavvüs etmiş beyaz bir kılıydı. O kıl nerede, kamer nerede?.." İzah eder misiniz?

  13. "Tabiat misalî bir matbaadır, tâbi’ değil. Nakıştır, nakkaş değil." İzah eder misiniz; "misalî matbaa" ne demektir? O zaman nakış da misalî olur mu?

  14. "Fıtrat-ı zîşuur olan vicdandaki incizap ve cezbe, bir hakikat-i cazibedarın cezbesiyledir." cümlesini açar mısınız?

  15. Hakikat Çekirdeklerindeki "Fıtrat yalan söylemez." cümlesini devamıyla izah eder misiniz?

  16. "Karıncayı emirsiz, arıyı ya’subsuz bırakmayan kudret-i ezeliye, elbette beşeri nebisiz bırakmaz." İzah eder misiniz?

  17. "Kelime-i şehadetin iki kelâmı birbirine şahittir. Birincisi ikincisine burhan-ı limmîdir; ikincisi birincisine burhan-ı innîdir." İzah eder misiniz?

  18. "Hayat, kesrette bir çeşit tecellî-i vahdettir. Onun için ittihada sevk eder. Hayat, bir şeyi her şeye mâlik eder." İzah eder misiniz?

  19. "Ruh, bir kanun-u zîvücud-u haricîdir, bir namus-u zîşuurdur. Sabit ve daim fıtrî kanunlar gibi, ruh dahi âlem-i emirden, sıfat-ı iradeden gelmiş,.." İzah eder misiniz?

  20. "Ziya ile mevcudat görünür; hayat ile mevcudatın varlığı bilinir. Her birisi birer keşşaftır." İzah eder misiniz?

  21. "Nasraniyet ya intıfâ veya ıstıfâ edip İslâmiyete karşı terk-i silâh edecektir." cümlesini açıklar mısınız?

  22. "Cumhur-u avâmı, burhandan ziyade, me’hazdaki kudsiyet imtisâle sevk eder." cümlesini izah eder misiniz?

  23. "Şeriatın yüzde doksanı (zaruriyat ve müsellemât-ı diniye) birer elmas sütundur. Mesâil-i içtihadiye-i hilâfiye, yüzde ondur..." İzah eder misiniz?

  24. "Her müstaid nefsi için içtihad edebilir, teşri edemez." cümlesini açıklar mısınız?

  25. ''Bir fikre davet cumhur-u ulemanın kabulüne vabestedir. Yoksa davet bid'attır, reddedilir.'' ifadelerini izah eder misiniz?

  26. "İnsan fıtraten mükerrem olduğundan, hakkı arıyor. Bazan bâtıl eline gelir; hak zannederek koynunda saklar. Hakikati kazarken, ihtiyarsız, dalâlet başına düşer; hakikat zannederek kafasına giydiriyor." İzah eder misiniz?

  27. "Birbirinden eşeff ve eltaf, kudretin çok aynaları vardır; sudan havaya, havadan esire, esirden âlem-i misale, âlem-i misalden âlem-i ervâha, hattâ zamana, fikre tenevvü ediyor..." İzah eder misiniz?

  28. "Şems, hareket-i mihveriyesiyle silkinse, meyveleri düşmez. Silkinmezse, yemişleri olan seyyarat düşüp dağılacaktır." izah eder misiniz?

  29. "Nur-u fikir, ziya-yı kalble ışıklanıp mezc olmazsa, zulmettir, zulüm fışkırır." devamıyla izah eder misiniz?

  30. "İlimde iz’an-ı kalb olmazsa, cehildir. İltizam başka, itikad başkadır." cümlelerini izah eder misiniz?

  31. "Bâtıl şeyleri iyice tasvir, sâfi zihinleri idlâldir." Cümlesini izah eder misiniz?

  32. "Âlim-i mürşid koyun olmalı, kuş olmamalı. Koyun kuzusuna süt, kuş yavrusuna kay’ verir." Buradaki sütten maksad sindirilmiş besin midir?

  33. "Bir şeyin vücudu, bütün eczasının vücuduna vâbestedir. Ademi ise, bir cüz’ünün ademiyle olduğundan, zayıf adam, iktidarını göstermek için tahrip taraftarı oluyor, müsbet yerine menfice hareket ediyor." İzah eder misiniz?

  34. "Desatir-i hikmet, nevamis-i hükûmetle; kavanin-i hak, revabıt-ı kuvvetle imtizac etmezse cumhur-u avamda müsmir olamaz." cümlesini izah eder misiniz?

  35. "Zulüm, başına adalet külâhını geçirmiş. Hıyanet, hamiyet libasını giymiş. Cihada, bağy ismi takılmış. Esarete hürriyet namı verilmiş. Ezdad, suretlerini mübadele etmişler." İzah eder misiniz?

  36. "Menfaat üzerine dönen siyaset canavardır." cümlesini izah eder misiniz?

  37. "Aç canavara karşı tahabbüb, merhametini değil, iştihasını açar. Hem de diş ve tırnağının kirasını da ister..." cümlelerini açıklar mısınız?

  38. "Cennet ucuz değil, cehennem dahi lüzumsuz değil." İzah eder misiniz, halbuki cehenneme götüren şeyler para ile icra ediliyor?

  39. "Dünyaca havas tanınan insanlardaki meziyet, sebeb-i tevazu ve mahviyet iken, tahakküm ve tekebbüre sebep olmuştur. Fukaranın aczi, avâmın fakrı, sebeb-i merhamet ve ihsan iken, esaret ve mahkûmiyetlerine müncer olmuştur." İzah eder misiniz?

  40. "Bir şeyde mehâsin ve şeref hâsıl oldukça, havassa peşkeş ederler. Seyyiat olsa, avâma taksim ederler." İzah eder misiniz?

  41. "Gaye-i hayal olmazsa veyahut nisyan veya tenâsi edilse; ezhan enelere dönüp etrafında gezerler." İzah eder misiniz?

  42. "Bütün ihtilâlât ve fesadın asıl madeni ve bütün ahlâk-ı rezilenin muharrik ve menbaı, tek iki kelimedir." cümlesini devamıyla izah eder misiniz?

  43. "Devletler milletler muharebesi, tabakat-ı beşer muharebesine terk-i mevki ediyor. Zira, beşer esir olmak istemediği gibi, ecir olmak da istemez." ifadesini izah eder misiniz?

  44. "Tarik-i gayr-ı meşru ile bir maksadı takip eden, galiben maksudunun zıddıyla ceza görür. Avrupa muhabbeti gibi gayr-ı meşru muhabbetin âkıbetinin mükâfâtı,.." İzah eder misiniz?

  45. "Maziye, mesâibe kader nazarıyla; ve müstakbele, meâsîye teklif noktasında bakmak lâzımdır. Cebir ve İtizal, burada barışırlar." Açıklar mısınız?

  46. "Çaresi bulunan şeyde acze, çaresi bulunmayan şeyde cez’a iltica etmemek gerektir." ifadesini izah eder misiniz?

  47. "Hayatın yarası iltiyam bulur. İzzet-i İslâmiye, namus-u millînin yarası pek derindir." İzah eder misiniz?

  48. "Öyle zaman olur ki, bir kelime bir orduyu batırır, bir gülle otuz milyonun mahvına sebep olur." Devamıyla izah eder misiniz? Tek gülle hakiki sebep olabilir mi?

  49. "Bir tane sıdk, bir harman yalanları yakar. Bir tane hakikat, bir harman hayalâta müreccahtır." İzah eder misiniz?

  50. "Güzel gören güzel düşünür. Güzel düşünen, hayatından lezzet alır." cümlesini izah eder misiniz?

  51. "İnsanları canlandıran emeldir, öldüren yeistir." cümlesini izah eder misiniz?

  52. "Eskiden beri i’lâ-yı kelimetullahı ve bekà-yı istiklâliyeti ve İslâm için farz-ı kifaye-i cihadı deruhte ile kendini, yekvücut olan âlem-i İslâma fedaya vazifedar..." Devamıyla izah eder misiniz?

  53. "Hıristiyanlığın malı olmayan mehâsin-i medeniyeti ona mal etmek ve İslâmiyetin düşmanı olan tedenniyi ona dost göstermek, feleğin ters dönmesine delildir. Paslanmış bîhemtâ bir elmas, daima mücellâ cama müreccahtır." İzah eder misiniz?

  54. "Her şeyi maddede arayanların akılları gözlerindedir. Göz ise mâneviyatta kördür." ifadesini izah eder misiniz?

  55. "Mecaz, ilmin elinden cehlin eline düşse, hakikate inkılâp eder, hurâfâta kapı açar." cümlesini izah eder misiniz?

  56. "İhsan-ı ilahiden fazla ihsan ihsan değildir." cümlesini izah eder misiniz, ne demektir?

  57. "Şöhret insanın malı olmayanı dahi, insana mal eder." cümlesini izah eder misiniz?

  58. "Hadîs, maden-i hayat ve mülhim-i hakikattir." cümlesini izah eder misiniz?

  59. "İhyâ-yı din, ihyâ-yı millettir. Hayat-ı din, nur-u hayattır." İzah eder misiniz?

  60. "Medeniyet-i hazıra, beş menfi esas üzerine teessüs etmiştir: Nokta-i istinadı kuvvettir. O ise, şe’ni tecavüzdür." İzah eder misiniz, burada "tecavüz" kelimesi ne mânada kullanılmıştır?

  61. "Musibet-i âmme, ekseriyetin hatasından terettüp eder. Musibet, cinayetin neticesi, mükâfâtın mukaddimesidir." İzah eder misiniz?

  62. "Şehid, kendini hayy bilir. Feda ettiği hayatı, sekerâtı tatmadığından, gayr-ı münkatı’ ve bâki görüyor; yalnız, daha nezih olarak buluyor." İzah eder misiniz?

  63. “Adalet-i mahza-i Kur’âniye; bir masumun hayatını ve kanını, hattâ umum beşer için de olsa, heder etmez. İkisi nazar-ı kudrette bir olduğu gibi, nazar-ı adalette de birdir.” İzah eder misiniz?

  64. "Havf ve zaaf, te’sirat-ı hâriciyeyi teşci’ eder." cümlesini izah eder misiniz?

  65. "Muhakkak maslahat, mevhum mazarrata feda edilmez." ifadesini açıklar mısınız?

  66. "İstanbul siyaseti, İspanyol hastalığı gibi bir hastalıktır." izah eder misiniz, İspanyol hastalığı nasıl bir hastalıktır?

  67. "Deli adama 'İyisin, iyisin' denilse iyileşmesi, iyi adama 'Fenasın, fenasın' denilse fenalaşması nadir değildir." İzah eder misiniz?

  68. "Düşmanın düşmanı, düşman kaldıkça dosttur. Düşmanın dostu, dost kaldıkça düşmandır." ifadesini izah eder misiniz; Üstadımız hangi vesileyle söylemiş bu cümleyi, kimleri kastetmiştir?

  69. "İnadın işi: Şeytan birisine yardım etse, 'Melektir.' der, rahmet okur. Muhalifinde melek görse, 'Libasını değiştirmiş şeytandır.' der, lânet eder." İzah eder misiniz?

  70. "Bir derdin dermanı, başka bir derde zehir olabilir. Bir derman, haddinden geçse, dert getirir." İzah eder misiniz?

  71. "Tesanüd içindeki bir cemiyet, atâleti harekete tebdil eden bir vasıtadır. Birbirlerini kıskanma içindeki bir cemaat ise, hareketi atâlete çevirmeye vasıtadır." İzah eder misiniz?

  72. "Cemaatte vahid-i sahih olmazsa, cem ve zam, kesir darbı gibi küçültür." cümlesi ve akabindeki haşiyeyi izah eder misiniz?

  73. "Adem-i kabul, kabul-ü ademle iltibas olunur. Adem-i kabul; adem-i delil-i sübut, onun delilidir. Kabul-ü adem, delil-i adem ister. Biri şek, biri inkârdır." İzah eder misiniz?

  74. "İmanî meselelerde şüphe, bir delili, hattâ yüz delili atsa da medlûle iras-ı zarar edemez. Çünkü binler delil var." İzah eder misiniz?

  75. "Sevâd-ı âzama ittibâ edilmeli. Ekseriyete ve sevâd-ı âzama dayandığı zaman, lâkayt Emevîlik, en nihayet Ehl-i Sünnet cemaatine girdi. Adetçe ekalliyette kalan salâbetli Alevîlik, en nihayet az bir kısmı Râfızîliğe dayandı." İzah eder misiniz?

  76. "Hakta ittifak, ehakta ihtilâf olduğundan, bazan hak, ehaktan ehaktır; hasen, ahsenden ahsendir. Herkes kendi mesleğine 'Hüve hakkun' demeli, 'Hüve’l-Hakku' dememeli. Veyahut 'Hüve hasen' demeli, 'Hüve’l-Hasen' dememeli." izah eder misiniz?

  77. "Cennet olmazsa, cehennem ta’zib etmez." cümlesini izah eder misiniz?

  78. "Zaman ihtiyarlandıkça Kur’ân gençleşiyor, rümuzu tavazzuh ediyor. Nur, nar göründüğü gibi, bazan şiddet-i belâğat dahi mübalâğa görünür." İzah eder misiniz?

  79. "Hararetteki merâtib, burûdetin tahallülüyledir. Hüsündeki derecat, kubhun tedahülüyledir. Kudret-i ezeliye zâtiyedir, lâzımedir, zaruriyedir. Acz tahallül edemez, merâtib olamaz, her şey ona nisbeten müsavidir." İzah eder misiniz?

  80. "Şemsin feyz-i tecellîsi olan timsali, denizin sathında ve denizin katresinde aynı hüviyeti gösteriyor." cümlesini izah eder misiniz?

  81. "Hayat, cilve-i tevhiddendir, müntehası da vahdet kesbediyor." cümlesini açıklar mısınız?

  82. "İnsanlarda velî, cumada dakika-i icabe, Ramazan'da Leyle-i Kadir, esmâ-i hüsnâda ism-i âzam, ömürde ecel meçhul kaldıkça, sair efrad dahi kıymettar kalır, ehemmiyet verilir..." İzah eder misiniz?

  83. "Dünyada mâsiyetin âkıbeti, ikab-ı uhrevîye delildir." cümlesini izah eder misiniz?

  84. "Rızık, hayat kadar kudret nazarında ehemmiyetlidir. Kudret çıkarıyor, kader giydiriyor, inâyet besliyor. Hayat, muhassal-ı mazbuttur, görünür. Rızık, gayr-ı muhassal, tedricî münteşirdir, düşündürür. Açlıktan ölmek yoktur!" devamıyla izah eder misiniz?

  85. "Âkilüllâhm vahşîlerin helâl rızıkları, hayvânâtın hadsiz cenazeleridir. Hem rû-yi zemini temizliyorlar, hem rızıklarını buluyorlar." İzah eder misiniz?

  86. "Bir lokma kırk paraya, diğer bir lokma on kuruşa... Ağıza girmeden ve boğazdan geçtikten sonra birdirler. Yalnız birkaç saniye ağızda bir fark var..." izah eder misiniz??

  87. "Lezâiz çağırdıkça, 'Sanki yedim.' demeli. 'Sanki yedim.'i düstur yapan, 'Sanki yedim.' namındaki bir mescidi yiyebilirdi, yemedi." İzah eder misiniz?

  88. "Eskiden ekser İslâm aç değildi; tereffühe ihtiyar vardı. Şimdi açtır; telezzüze ihtiyar yoktur." cümlelerini açıklar mısınız?

  89. "Muvakkat lezzetten ziyade, muvakkat eleme tebessüm etmeli, hoş geldin demeli. Geçmiş lezâiz, ah vah dedirtir. Ah, müstetir bir elemin tercümanıdır. Geçmiş âlâm, oh dedirtir. O oh, muzmer bir lezzet ve nimetin muhbiridir." İzah eder misiniz?

  90. "Nisyan dahi bir nimettir. Yalnız her günün âlâmını çektirir, müterâkimi unutturur." cümlesini izah eder misiniz?

  91. "Derece-i hararet gibi, her musibette bir derece-i nimet vardır. Daha büyüğünü düşünüp, küçükteki derece-i nimeti görüp, Allah’a şükretmeli. Yoksa, isti’zâm ile üflense şişer, merak edilse ikileşir..." İzah eder misiniz?

  92. "Her adam için, heyet-i içtimaiyede görmek ve görünmek için mertebe denilen bir penceresi vardır. O pencere kamet-i kıymetinden yüksek ise, tekebbürle tetâvül edecek..." Devamıyla izah eder misiniz?

  93. "Tertib-i mukaddematta tevfiz tembelliktir; terettüb-ü neticede tevekküldür. Semere-i sa’yine ve kısmetine rıza kanaattir,.. Mevcuda iktifâ, dûn-himmetliktir." İzah eder misiniz?

  94. "Evâmir-i şer’iyeye karşı itaat ve isyan olduğu gibi, evâmir-i tekviniyeye karşı da itaat ve isyan vardır. Birincisinde mükâfat ve mücâzâtın ekseri âhirette,.." İzah eder misiniz?

  95. "Temasül tezadın sebebidir. Tenasüp tesanüdün esasıdır. Sıgar-ı nefis tekebbürün menbaıdır. Zaaf gururun madenidir. Acz muhalefetin menşeidir. Merak ilmin hocasıdır." İzah eder misiniz?

  96. "Kudret-i fâtıra, ihtiyaç ile hususan açlık ihtiyacıyla, başta insan, bütün hayvânâtı gemlendirip nizama sokmuş. Hem âlemi hercümerçten halâs edip, hem ihtiyacı medeniyete üstad ederek terakkiyâtı temin etmiştir." İzah eder misiniz?

  97. "Sıkıntı sefahetin muallimidir. Yeis dalâlet-i fikrin, zulmet-i kalb ruh sıkıntısının menbaıdır." İzah eder misiniz?

  98. "Erkekler hevâ ve hevesle kadınlaşırsa, kadınlar da nâşizelikle erkekleşir. Bir meclis-i ihvâna güzel bir karı girdikçe riyâ, rekabet, haset damarı intibah eder. Demek, inkişaf-ı nisvandan, medenî beşerde ahlâk-ı seyyie inkişaf eder." İzah eder misiniz?

  99. "Beşerin şimdiki seyyiat-âlûd hırçın ruhunda, mütebessim küçük cenazeler olan sûretlerin rolü ehemmiyetlidir." İzah eder misiniz?

  100. "Memnu' heykel; ya bir zulm-ü mütehaccir ya bir heves-i mütecessim veya bir riya-yı mütecessiddir." İzah eder misiniz?

Burada listelenen tüm içerikleri tek sayfada görüp kopyalamak veya yazdırmak için tıklayınız!
« Önceki Kategori
Üst Kategori
Sonraki Kategori »
Yükleniyor...