"Ehl-i nârın da perişan hallerini onların gözleri önüne götürmeye sebep olduğuna delâlet eder. Ve bu itibarla cennetin lezzeti artar ve kıymeti tezahür eder." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"لَهُمْ’ün takdimi hasrı ifade ettiğinden, beynennas, cennetin onlara tahsis kılındığına ve dolayısıyla ehl-i nârın da perişan hallerini onların gözleri önüne götürmeye sebep olduğuna delâlet eder. Ve bu itibarla cennetin lezzeti artar ve kıymeti tezahür eder. Cennetin cem’i, cennetlerin taaddüdüne ve amellere göre cennetin mertebelerine işarettir." (İşaratü'l-İ'caz, Bakara Suresi, 25. Ayetin Tefsiri)
Cennet ve cehennem iki zıttır ve zıtlar birbirini gösteren ve birbirinin kıymetini ifade eden birer ayna gibidirler. Nasıl soğuk olmadan sıcaklığın kıymeti ve dereceleri anlaşılmıyorsa, aynı şekilde cehennem olmadan da cennetin kıymeti ve dereceleri anlaşılmaz.
Bu yüzden Allah cennetlik kullarına cehennemi ve orada azap gören müşrik ve zalimleri gösterecek ki, cennetin hem kıymeti anlaşılsın hem dereceleri fark edilsin hem de ne kadar tehlikeli bir ateşten kurtuldukları bilinsin.
Cehennemdekiler de cenneti gördüğünde hem pişmanlıkları artacak hem de azapları kat kat daha elemli hale gelecek.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
Bu manayı te'yid eden ayet veya hadis varmıdır,
"Cehennem ehli cennet ehline, 'Suyunuzdan veya Allah’ın size verdiği rızıktan biraz da bize verin!' diye seslenirler. Onlar da 'Allah bunları kafirlere haram kılmıştır.' derler." (Araf, 7/50)
"(Cennet sohbetinde) birbirine dönüp karşılıklı sorular sorarlar. İçlerinden biri şöyle der: 'Benim bir arkadaşım vardı; derdi ki: Sen de (yeniden dirilişi) onaylıyor musun gerçekten? Biz, ölüp de toprak ve kemik yığını haline gelmişken mutlaka hesaba çekilecekmişiz öyle mi?' Ve ekler: 'Şimdi dönüp bakar mısınız (ona)?' Sonra kendisi dönüp bakar ve arkadaşını cehennemin ortasında görür. 'Allah’a yemin ederim ki' der, 'Neredeyse beni de mahv edecektin! Rabbimin lütfu olmasaydı ben de şimdi (senin gibi) cehenneme girenler arasında olacaktım.'” (Saffat, 37/50-57)
CENNETİN MERTEBELERİ İMANA GÖRE Mİ AMELE GÖRE Mİ İZAH EDERMİSİNİZ
Cennetin mertebe ve makamları insanın iman ve ameline göre şekillenecek. Cennetlik olanlar makam ve mertebe açısından eşit olmayacaklar. Zaten bir Peygamberin cennetteki derece ve makamı ile sıradan bir Müminin derece ve makamının aynı ve eşit olması adil olmaz.
İbn Abbâs (r.a.)'dan gelen bir rivayette, Cennetin yedi tabakası olduğu haber verilmektedir. Bunlar, Firdevs, Adn Cennet'i, Nâim Cennet'i, Daru'l-Huld, Me'va Cennet'i, Daru's-Selâm ve İlliyyûn'dur. Bu tabakalardan her birinde, müminlerin yaptıkları iyi işler karşılığında girecekleri veya yükselecekleri derece veya mertebeler vardır.
"Güzel davrananlara hüsnâ (daha güzel karşılık), bir de ziyade/fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir toz (kara leke) bulaşır ne de bir horluk (gelir). İşte onlar cennet ehlidirler. Ve onlar orada ebedî kalacaklardır." (Yûnus, 10/26)
"İman edip güzel amel işleyenlere gelince, onlar için Mevâ cennetleri vardır." (Secde, 32/19)
Her ne kadar İbn Abbâs Cennet'in tabakalarını yedi ile sınırlandırmışsa da, ayetlerden anlaşıldığına göre, Cennet'in bir çok tabakası vardır. Burada İbn Abbâs'ın haber verdiği ve ayetlerde adları geçen Cennet tabakaları, Cennet'in en yüksek tabakalarıdır. Çünkü bu tabakalarda da bir çok tabaka vardır. Nitekim Allah Teâlâ'nın "Nâim Cennetleri" veya "Firdevs Cennetleri" şeklindeki çoğul ifade eden ayetleri buna delildir.
Ayrıca Ümmü Hârise Hadisinde bu gerçek Hz. Peygamber (asm)'in dilinden ifade olunmuştur. Ümmü Harise Bedir'de şehit olan çocuğu hakkında Hz. Peygamber (asm)'den bilgi almak üzere gelmiş ve ona Rasûlullah bir çok Cennet olduğunu belirterek, çocuğunun da "Firdevs-i Â'lâ'da" olduğunu söylemek suretiyle teselli etmiştir [Mansur Ali Nâsıf, et-Tâcü' el-Câmi' li'l-Usul, fi Ahadisi'r-Rasûl, İstanbul (t.y.), V/4033].
Görüldüğü gibi gerek ayetlerde gerek hadislerde cennetin bir makam bir mekandan ibaret olmadığı sayısız cennet makamlarının olduğu açıkça ifade edilmektedir.