"Havas ve hasiyetler dahi, kudretin tecelliyatına ve lem'alarına isim ve ünvanlardır." cümlesini açıklar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

Kâinattaki bütün kanunlara Allah'ın kudret sıfatının birer tecellisi ve birer cilvesi nazarı ile bakabiliriz. İrade sıfatının arşı olan âlem-i emirde yazılan kanunların tatbik ve uygulamasını kudret sıfatı yapar.

Meselâ; âlem-i emirde suya kaldırma kuvveti, güneşe itme ve çekme kuvveti verilir; verilen bu kuvvetin tatbik ve fiiliyata dökme işini de kudret sıfatı yapar.

Üstad Hazretleri bu hususa şöyle işaret eder:

"Fakat caizdir ki, her bir şeyin esası zannettikleri olan cezb, def, hareket, kuva gibi emirler, adetullahın kanunlarına birer isim olsun. Lakin kanun, kaidelikten tabiiliğe ve zihnilikten hariciliğe, itibariden hakikate ve aletiyetten müessiriyete geçmemek şartıyla kabul ederiz."(1)

Burada havas ve hâsiyetlerden maksad; kâinattaki kanun ve kaidelerdir. Suyun kaldırma, yerin çekim kuvveti gibi.

Hülasa; suyun kaldırma işini, güneşin cisimleri çekme ve itme fiillerini yapan kudrettir.

(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Nokta.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü