"Hukuk-u şahsiye ve bir nevi hukukullah sayılan hukuk-u umumiye namıyla iki nevi hukuk var." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Nasıl 'Hukuk-u Şahsiye' ve bir nevi 'Hukukullah' sayılan 'Hukuk-u Umumiye' namiyle iki nevi hukuk var. Öyle de mesail-i şer'iyede bir kısım mesâil, eşhasa taalluk eder; bir kısım umuma, umumiyet itibariyle taalluk eder ki; onlara 'Şeâir-i İslâmiye' tabir edilir. Bu şeâirin umuma taalluku cihetiyle umum onda, hissedardır. Umumun rızası olmazsa; onlara ilişmek, umumun hukukuna tecavüzdür." (Mektubat, 29. Mektup, Birinci Kısım, Sekizinci Nükte.)

Hukuk-u şahsiye, insanların bireysel olarak sahip olmuş oldukları temel hak ve özgürlüklerdir. İnsanın şahsi haklarının Allah tarafından garanti altına alınması ve onun emri ile tanzim edilmesi yönünden, hukuk-u ibad Hukukullah’ın kapsamı içindedir. Bu sebeple bireysel haklar, kamu hukuku adına iptal edilip zulmen kaldırılamazlar.

Hukukullah sayılan hukuk-u umumiye ise, kamu hukukudur; toplumu ve devleti temsil eden haklar ve sembollerdir. Bu hukuk toplumun genel haklarını içerir. Bu hukuka ilişildiğinde bütün toplumun hukukuna ilişilmiş olur. Umumun rızası olmazsa; onlara ikilişmek, umumun hukukuna tecavüzdür.

Sadece ezan, kurban, mezarlık, cami, sakal, cübbe değil; genel hukuka giren her şey; cadde, sokak, kamu alanları; hastane, postane, vergi dairesi tüm devlet daireleri, komşu, mahalle, yeşil, çevre, orman, trafik, sıraya girme vb. sayısız alanlar da "ŞEAİR-İ İSLAMİYE" dairesine girer!.. Bunlara riayet etmeyen bütün toplumun hakkını çiğnemiş olur.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "Hukukullah" ve "hukuk-u ibad" kavramlarını açıklar mısınız?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü